ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

«Η αρχιτεκτονική να συμπληρώνει τη φύση»

04 Νοέμβριος, 2006

«Η αρχιτεκτονική να συμπληρώνει τη φύση»

«Δεν με ενοχλεί που με αντιγράφουν, αλλά το ότι με αντιγράφουν και με αγνοούν», ήταν το μόνο παράπονο του Κερκυραίου αρχιτέκτονα Περικλή Σακελλαρίου (1905-1985). Και δεν είχε άδικο, αφού το έργο του είναι μεν οικείο στους πολίτες, καθώς περιλαμβάνει σημαντικές παρεμβάσεις, από τις λουτρικές εγκαταστάσεις στη Γλυφάδα και στη Βουλιαγμένη ώς το κτίριο της αμερικανικής πρεσβείας, το παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου στο Καβούρι και τις υποδειγματικές μονοκατοικίες του, αλλά παραμένει... αγνώστου πατρός. Ακόμη και οι ειδικοί γνωρίζουν ελάχιστα για το σύνολο της δημιουργίας και της καθοριστικής συμβολής του στην ελληνική «άνοιξη της αρχιτεκτονικής» κατά τη δεκαετία του '60.

Ενα βιβλίο-φόρος τιμής στον αρχιτέκτονα Περικλή Σακελλάριο

Της ΧΑΡΑΣ ΤΖΑΝΑΒΑΡΑ

«Η αρχιτεκτονική πρέπει να συμπληρώνει τη φύση», έλεγε σε μια εποχή που τέτοιες αναφορές φάνταζαν «ψιλά γράμματα». Ηταν όμως ο σταθερός γνώμονάς του σε κάθε έργο που σχεδίασε. Πίστευε απόλυτα πως «τα κτίρια οφείλουν να εξυπηρετούν τους ιδιοκτήτες τους και να εκφράζουν την προσωπικότητά τους» και, χάρη στο δημιουργικό πνεύμα του, κατάφερνε να συνδυάζει αυτές τις αρχές με τον ευρηματικό σχεδιασμό της νέας οικοδομής. Αξιοποιούσε με μαεστρία τις ιδιαίτερες συνθήκες της περιοχής, κυρίως τις κλίσεις του οικοπέδου, για να οδηγηθεί σε ένα κτίσμα που είναι σε απόλυτη αρμονία με τον περιβάλλοντα χώρο. Ισως γι' αυτό οι πολυκατοικίες δεν ήταν το φόρτε του.

Με σπουδές στο Γκρατς της Αυστρίας, και μάλιστα σε μια εποχή που στην Ευρώπη κυριαρχούσε η σχολή τού Μπαουχάους, ο Περικλής Σακελλάριος κατάφερε να συνδυάσει τις φίνες γραμμές τού μοντερνισμού με την ελληνικότητα. Δεν είναι τυχαίος, άλλωστε, ο θαυμασμός του για τον Αριστοτέλη Ζάχο, τον αρχιτέκτονα που έχει σχεδιάσει τους σημαντικότερους ναούς της χώρας μας, δίπλα στον οποίο δούλεψε στα πρώτα του βήματα, στον Βόλο.

Αγάπη για την τέχνη

Ηταν μια ιδιαίτερη προσωπικότητα, με έντονα στοιχεία bon viveur και μεγάλη αγάπη για τη μουσική, που θεωρούσε τέχνη ανάλογη με την αρχιτεκτονική.
Αγαπούσε τις γυναίκες, παντρεύτηκε μάλιστα τέσσερις φορές, ενώ από άποψη δεν απέκτησε ποτέ ιδιόκτητη κατοικία! Τον χαρακτήριζε η αρχοντιά, αν και δεν προερχόταν από την αριστοκρατία του νησιού των Φαιάκων.
Ο συνδυασμός αυτών των προσόντων του και οι δημιουργικές του ικανότητες του επέτρεψαν να σχεδιάσει πρωτοποριακά κτίρια, που ακόμη και σήμερα παραμένουν υποδειγματικά για το ύφος τους.
Οι πρωταγωνιστές της πολιτικής, πνευματικής και οικονομικής ζωής τού είχαν εμπιστευθεί τις κατοικίες τους. Οι Γ. Ράλλης, Κ. Τσαλδάρης, Π. Κόκκας, Αιμ. Χουρμούζιος, Μ. Νομικός, Λ. Δραγώνας ήταν μερικοί από τους επώνυμους πελάτες του. Στο ταλέντο του απευθύνθηκε και η Μελίνα Μερκούρη, για την ανακαίνιση του διαμερίσματός της στην οδό Αναγνωστοπούλου.



Χαρακτηριστικό αθηναϊκό κτίριο του Σακελλαρίου,
στην οδό Διονυσίου Αρεοπαγίτου

Ως συνεργάτης του περίφημου αρχιτέκτονα Β. Γκρόπιους, ήταν σύμβουλος και επιβλέπων στο κτίριο της αμερικανικής πρεσβείας, στη Β. Σοφίας. Μάλιστα, διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο ώστε να αποτραπούν κάποιες απόπειρες για αλλαγή των αρχικών σχεδίων, με στόχο να αυξηθεί η ωφέλιμη επιφάνεια του συγκροτήματος.

Από τη δημόσια παρουσία του, μνημονεύουμε το «Ξενία» στην Ουρανούπολη, το ξενοδοχείο «Κορφού Πάλας», το αρχικό αεροδρόμιο και τη διαμόρφωση του λιμανιού της Κέρκυρας, το κτιριακό συγκρότημα της «Απογευματινής» στους Τράχωνες, αλλά και το μέγαρο ιδιοκτητών ημερησίων εφημερίδων, που χαρακτηρίζεται από την αρμονική συνύπαρξη του μοντερνισμού με στοιχεία της λαϊκής αρχιτεκτονικής. Ως δείγμα αγάπης για τη γενέτειρά του, προσέφερε τη μελέτη του θεάτρου της Κέρκυρας, έργο το οποίο δεν έγινε αποδεκτό από μερίδα της τοπικής κοινωνίας και ώς σήμερα αποτελεί σημείο διενέξεων.

Το 1966 τιμήθηκε με τον Ταξιάρχη τού Φοίνικα, για τη συμβολή του στην ανοικοδόμηση της χώρας. Ευτύχησε όμως να τύχει πολλαπλάσιων διακρίσεων εκτός των ελληνικών συνόρων, με τιμητικές απονομές και βραβεύσεις σε διεθνείς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς.

Δεν συμβιβάστηκε

Το βιβλίο με τίτλο «Π.Α. Σακελλάριος», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ποταμός», έρχεται να καλύψει την έλλειψη πληροφόρησης που υπάρχει γύρω από το έργο και την προσωπικότητα του μεγάλου αρχιτέκτονα.
«Στο έργο, όπως και στη ζωή του, δεν συμβιβάστηκε ποτέ, επιδιώκοντας πάντα το τέλειο», σημειώνει η ακριβοκόρη του, Ελισάβετ Σακελλαρίου-Herzog, αρχιτέκτων και συνεργάτις του για πολλά χρόνια.
Μαζί με την καθηγήτρια Ελένη Φεσσά-Εμμανουήλ, συγκέντρωσαν τα σπουδαιότερα έργα του και κατέγραψαν σημαντικά στοιχεία για τη ζωή και την πολυσχιδή προσωπικότητά του.
Η τελευταία σημειώνει ότι έμεινε για χρόνια παραγνωρισμένος, παρά το γεγονός ότι έδωσε σημαντικά δείγματα γραφής και τον δικό του αντιδογματικό μοντερνισμό, σε μια εποχή που στην Ελλάδα κυριαρχούσε η εμπορική αρχιτεκτονική.

 


Υψηλή αισθητική και σεβασμός στο περιβάλλον χαρακτηρίζουν
το σπίτι στην Παλαιοκαστρίτσα, στην Κέρκυρα.
Οπως και ολόκληρο το έργο του Σακελλαρίου...

Της ΧΑΡΑΣ ΤΖΑΝΑΒΑΡΑ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 24/10/2006

Share |
 

GreekArchitects Athens

Copyright © 2002 - 2024. Οροι Χρήσης. Privacy Policy.

Powered by Intrigue Digital