ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΜΑΤΙΕΣ

 

Το φαραωνικό όραμα του Ιδρύματος Νιάρχου

15 Δεκέμβριος, 2016

Το φαραωνικό όραμα του Ιδρύματος Νιάρχου

Δεν προλάβαμε να συνέλθουμε από το –αμφίσημο-πολιτιστικό σοκ, του Κέντρου Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) και μεθοδεύεται και δεύτερο...

Δεν προλάβαμε να συνέλθουμε από το -αμφίσημο-πολιτιστικό σοκ, του Κέντρου Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) και μεθοδεύεται και δεύτερο πολυδάπανο έργο (με την σκανδαλώδη συμμετοχή της Περιφέρειας Αττικής με 150 εκατ. από το Αποθεματικό της !), για την ανάπλαση του Φαληρικού μετώπου.

Η κατασκευή του ΚΠΙΣΝ είναι σίγουρα εντυπωσιακή από άποψη Μηχανικής και οι φυτεύσεις του ανοικτού χώρου, ένας τυπικός Μεσογειακός κήπος. Η αισθητική όμως του κτιρίου είναι τουλάχιστον αμφίβολη και ο βιοκλιματικός σχεδιασμός του πάσχει σε βασικές επιλογές(εικ.1).

Πρόκειται για μια φαραωνική κατασκευή, ένα τεράστιο τείχος σκυροδέματος  έχει κατασκευαστεί στην νότια πλευρά του κτιρίου ακυρώνοντας κάθε έννοια βιοκλιματικού προσανατολισμού, ενός κτιρίου με ήδη ελάχιστα μεσημβρινά ανοίγματα. Το τείχος ανακόπτει τη θαλάσσια αύρα και δημιουργεί στροβίλους που αναμοχλεύουν τους ρύπους από την κίνηση της παραλιακής λεωφόρου και φορτίζοντας την ατμόσφαιρα πέριξ του κτιρίου.

Ένα επίπεδο τεράστιο φωτοβολταϊκό πάνελ υπερίπταται του κτιρίου-έχοντας τη μισή απόδοση σε σχέση με τη σωστή γωνία- με ασύμμετρα υποστυλώματα έτσι ώστε το όλον, ουδεμία σύγκριση έχει με την αρμονία του Παρθενώνα, όπως μερικοί υποστηρίζουν. Τελικά βιοκλιματικό δεν είναι να αναρτάς γενικώς πανάκριβο εξοπλισμό, αλλά κρίνεται και από τη σχέση κόστους-οφέλους.

 



Εικόνα 1: Προοπτικό από την παραλιακή λεωφόρο. Τεράστιος όγκος γκρίζου σκυροδέματος, με ένα επίπεδο σκέπαστρο, που ως φωτοβολταϊκό πάνελ έχει τη μισή απόδοση σε σχέση με τη σωστή γωνία.

 

Όσον αφορά τις φυτεύσεις, είναι εντυπωσιακό ότι δεν δημιουργήθηκε κάποιο αλσύλλιο από Τζιτζιφιές και δεν φυτεύτηκε ούτε ένα τέτοιο δένδρο, δείχνοντας ότι ο μελετητής αγνόησε την ιστορία της περιοχής, που ακόμα και σήμερα ονομάζονται Τζιτζιφιές. Όχι τυχαία είχαν φυτευτεί Τζιτζιφιές, γιατί το θαυμάσιο αυτό δένδρο έχει μεγάλη ανθεκτικότητα στα υδροσταγονίδια της θάλασσας.

Ένα μεγάλο μέρος των φυτεύσεων πάλι, έγινε αφού το γήπεδο διαμορφώθηκε με μονότονη κλίση, με την υπερύψωση τειχών στον άξονα Β-Ν του Πάρκου (Εικ. 3), παρεμποδίζοντας την δράση της θαλάσσιας αύρας μέσα στο πάρκο και τον περιβάλλοντα αστικό ιστό. Πιθανά ο μελετητής ήθελε να δώσει ένα υπόσκαφο χαρακτήρα στα κτίρια, οδηγήθηκε όμως σε μια κακέκτυπη και κοστοβόρα απομίμηση.

 


Εικόνα 3: Τείχη παντού. Το Πάρκο τέμνεται στον άξονα Β-Ν, από τείχη σκυροδέματος, διαμορφώνοντας μεγάλο μέρος του ανοικτού χώρου με μονότονη κλίση και παρεμποδίζοντας τη δράση της θαλάσσιας αύρας.


Το έργο ανάπλασης του Φαληρικού μετώπου έκτασης μεγαλύτερης των 700 στρ. και ύψους 340 εκατ., η ΕΕ το είχε απορρίψει από τα ΕΣΠΑ θεωρώντας το έργο βιτρίνας. Έρχεται τώρα λοιπόν να το χρηματοδοτήσει η Περιφέρεια Αττικής και μάλιστα από το αποθεματικό της, την ώρα που ζωτικά έργα αποχέτευσης ομβρίων βραδυπορούν και το Μητροπολιτικό Πάρκο Αντώνης Τρίτσης, έκτασης 900 στρ, δεν είχε λάβει μέχρι πρόσφατα, ούτε ένα ευρώ !

Είναι αναγκαίο; Όχι ! είναι μέρος μια φαραωνικής αντίληψης για τον πολιτισμό και το Περιβάλλον που εκδηλώνει η αστική ελίτ, είναι έλλειψη συναίσθησης για τα σοβαρά προβλήματα της Ελληνικής κοινωνίας που βιώνει τις επιπτώσεις του εξαετούς μνημονιακού προγράμματος.

Το παράλογο του τείχους, στην νότια πρόσοψη της Εθνικής (;) Λυρικής Σκηνής, μόνο από τις προθέσεις του ΚΠΙΣΝ να καθορίσει την ανάπλαση του Φαληρικού Δέλτα μπορεί να εξηγηθεί. Η πανάκριβή μελέτη του κ. Ρέντζο Πιάνο, προβλέπει υπογειοποίση της παραλιακής λεωφόρου και την δημιουργία λόφου ύψους 12 μ. ! που εικάζω να θα βρει αντιστήριξη στο τείχος !

 


Εικόνα 4: Ικανοποιητική σύνδεση του Πάρκου με το Φαληρικό μέτωπο, μπορούσε να επιτευχθεί εξαρχής, χωρίς να απαιτειται νέα πολυδάπανη ανάπλαση. Είχε κατασκευαστεί με τα Ολυμπιακά έργα, σύνδεση των δύο χώρων με την εσπλανάδα (2). Από το 2008 ανεξάρτητη μελέτη για  ισορροπημένη σύνδεση, επέκτεινε το υφιστάμενο κανάλι του Φαληρικού μετώπου μέσα στο χώρο του Πάρκου(3). Το κανάλι με θαλασσινό νερό όπως κατασκευάστηκε (1).


Το ζητούμενο-λέγεται- της ανάπλασης του Φαληρικού Δέλτα, είναι η σύνδεση του με το ΚΠΙΣΝ. Ωστόσο ικανοποιητική σύνδεση του Πάρκου με το Φαληρικό μέτωπο, μπορούσε να επιτευχθεί εξαρχής, χωρίς να απαιτείται νέα πολυδάπανη ανάπλαση. Είχε κατασκευαστεί με τα Ολυμπιακά έργα, σύνδεση των δύο χώρων με την εσπλανάδα (εικ. 4.2). Από το 2008 επίσης, είχα μελετήσει και άλλη ισορροπημένη σύνδεση, επεκτείνοντας το υφιστάμενο κανάλι του Φαληρικού μετώπου μέσα στο χώρο του Πάρκου (εικ.4.3). Κατά σύμπτωση (;) υλοποιήθηκε η ιδέα στην ίδια κλίμακα και με θαλασσινό νερό (εικ.4.1), αλλά ασύμμετρα, δίπλα στην εσπλανάδα και κολοβή, χωρίς σύνδεση με τη θάλασσα και άρα ενεργοβόρα στο γέμισμα και τη συντήρηση!

Τα ζητούμενα τώρα είναι δύο. Ένα να καλυφθεί με πράσινο η νότια πρόσοψη του κτιρίου. Είτε με φύτευση υψηλής ανάπτυξης δένδρων μπροστά από το τείχος (πχ Robinia pseudoacia var.pyramidalis), είτε με αναρριχώμενα φυτά, είτε τέλος με πράσινο τοίχο (που είναι και η ακριβότερη λύση). Δεύτερον, ήπια ανάπλαση του φαληρικού δέλτα κυρίως με φυτεύσεις δένδρων. Κτίρια άδεια και αχρησιμοποίητα υπάρχουν αρκετά.

του Γιώργου Κοτσίρη
thepressproject

 

Share |
 

GreekArchitects Athens

Copyright © 2002 - 2024. Οροι Χρήσης. Privacy Policy.

Powered by Intrigue Digital