Μικρο-χώροι κατοίκησης χαμηλής ενεργειακής ζήτσης

Φοιτήτρια : Ασημίνα Κουτσογιάννη
Υπεύθυνος καθηγητής : Α. Τσαγκρασούλης
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η επιφάνεια του σπιτιού αποτέλεσε ένα ραγδαία αυξανόμενο φαινόμενο, τόσο στη διεθνή όσο και την ελληνική πραγματικότητα, με συνέπεια τη σπατάλη υλικών, δημόσιων χώρων και ενέργειας. Η αύξηση αυτού του μεγέθους αποτελούσε και συνεχίζει ως ένα βαθμό να αποτελέι έναν από τους δείκτες για τη μέτρηση της προόδου ενός πολιτισμού. Χαρακτηριστικά, ο μέσος όρος τετραγωνικών μέτρων χώρου κατοίκησης ανά άτομο το 2002 στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν 78.5, στην Ευρώπη 35.1, στην Ασία 29.3, ενώ στην Αφρική ο μέσος όρος είναι κάτω από 10 τετραγωνικά ανά κάτοικο. Αντίστοιχη, είναι και η κατάσταση στην Ελλάδα αν ληφθούν υπόψη τα δεδομένα για την κατασκευή νέων κατοικιών που ως ένα βαθμό ανταποκρίνονται στη ζήτηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (ελληνική στατιστική υπηρεσία) ο αριθμός των μεγάλων κατοικιών με πέντε ή παραπάνω δωμάτια αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Το ποσοστό των εν λόγω κατοικιών σε σχέση με το σύνολο της παραγωγής ήταν 9% το 2006 για να καταλήξει στο 13,4% το 2009, ενώ το μεγαλύτερο κομμάτι (κατά μέσο όρο 30%) των νέων κατοικιών έχει τρία δωμάτια. Ανάλογα, για την ίδια περίοδο η κατανάλωση σε ΤΟΕ (ισοδύναμους τόνους πετρελαίου) ανά κάτοικο ήταν μέγιστη στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά με τιμές 8.35 και 8.16 αντίστοιχα, στην Ιαπωνία και Γερμανία 4.13 ΤΟΕ και στην Αυστρία 2.97 ΤΟΕ.

Σήμερα, σε μια εποχή γενικότερης κρίσης είναι αναγκαίο να επανεξετάσουμε τον τρόπο ζωής μας. Πόσα τετραγωνικά μέτρα χρειάζεται ένα άτομο και πόση ενέργεια απαιτείται να καταναλωθεί ώστε ο άνθρωπος να ζει άνετα; Ιδιαίτερα μας απασχολεί η ενέργεια, καθώς οι πόροι της λιγοστεύουν και ψάχνουμε τρόπους να καταναλώνουμε λιγότερο ή να βρούμε εναλλακτικές πηγές ενέργειας, ιδανικά ανανεώσιμες.Η αρχιτεκτονική καλείται να απαντήσει στα ερωτήματα εξοικονόμησης χώρου και ενέργειας με την κατασκευή κτιρίων της απολύτως απαραίτητης επιφάνειας, πολύ χαμηλής ενεργειακής ζήτησης, αλλά και με τη χρήση παθητικών συστημάτων ή εναλλακτιών πηγών ενέργειας για την κάλυψη των αναγκών που προκύπτουν. Αρχιτέκτονες, μηχανικοί και σχεδιαστές ασκώντας κριτική στην υπερκατανάλωση προτείνουν ένα νέο τρόπο κατοίκησης σε όσο το δυνατόν μικρότερες κατασκευές καταναλώνοντας μόνο την απαραίτητη ενέργεια.

Τα τελευταία χρόνια στις αναπτυγμένες χώρες έχουν γίνει προσπάθειες κατασκευής τέτοιων χώρων με καινοτόμα έπιπλα που προσαρμόζονται στις ανάγκες. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι μικροί χώροι κατοίκησης που δεν αναφέρονται σε συγκεκριμένο οικόπεδο, κατασκευάζονται εύκολα και γρήγορα και έχουν τη δυνατότητα μετακίνησης. Στο πρώτο μέρος της ερευνητικής εργασίας θα παρουσιασθούν παραδείγματα που απευθύνονται σε διαφορετικές κλιματολογικές συνθήκες και θα αναζητηθούν οι τρόποι που αυτές οι κατασκευές χειρίζονται την ενέργεια. Στη χώρα μας η ιδέα αυτή δεν είναι ακόμα ευρέως γνωστή, συνεπώς για την πρόταση ενός τέτοιου χώρου κατοίκησης είναι απαραίτητη η διερεύνηση των ελληνικών νομοθεσιών και κανονισμών με σκοπό να δούμε κατά πόσο είναι εφικτή η κατασκευή.

Στο δεύτερο μέρος θα γίνει μια πρόταση για την κατασκευή ενός μικροχώρου κατοίκησης που απευθύνεται στο ελληνικό κλίμα, καλύπτοντας ένα φάσμα περιοχών. Ο στόχος είναι η πρόταση μιας κατασκευή που έχει πολύ μικρές ενεργειακές απαιτήσεις, κατασκευάζεται εύκολα ακόμα και από μη ειδικούς, χρησιμοποιεί οικονομικά υλικά και μπορεί να μετακινηθεί. Τέλος, θα γίνει η ενεργειακή μελέτη της κατασκευής και η κάλυψη των αναγκών που θα προκύψουν θα διερευνηθεί με ποιους τρόπους μπορεί να γίνει, με τη χρήση παθητικών συστημάτων, φωτοβολταϊκών και άλλων.Είναι αναγκαίο στην εποχή κρίσης που βιώνουμε να επανεξετάσουμε το θέμα της κατανάλωσης, αγαθών χώρου και ενέργειας. Η αρχιτεκτονική μπορεί να συμβάλλει ως ένα βαθμό σε αυτό, αλλά είναι αναγκαία και η εκπαίδευση του κοινού για να αλλάξει γενικότερα η συμπεριφορά των χρηστών.

Δείτε την εργασία σε pdf (80 σελ.) ΕΔΩ ή στο ακόλουθο flipbook

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.