Αστικό Σήμα

Ομάδα: Αιμιλία-Ήρα Δεσύπρη, Αριστείδης Μησιάρης, Φίλιππος Τσουλογιάννης-Νικολάου

Προκηρυγμένος από το ΕΙΑ, σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Ξυλεία και υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων το 2015. Τον Ιανουάριο του 2016, η πρόταση κατασκευάστηκε και παρουσιάστηκε στο αίθριο του Μουσείου Μπενάκη.
Ζητούμενο του φοιτητικού διαγωνισμού ήταν μια ξύλινη κατασκευή που τοποθετούμενη στον υπαίθριο δημόσιο χώρο θα λειτουργεί ως σημείο πληροφόρησης για δράσεις και γεγονότα της πόλης. Η κατασκευή θα πρέπει να είναι διακριτή από απόσταση καθώς και να αποσυναρμολογείται χωρίς να αφήνει μόνιμα ίχνη.

Το αστικό σήμα ερμηνεύθηκε από μας ως ένα περίοπτο σημείο στον αστικό δημόσιο χώρο που να μην ορίζει συγκεκριμένη πορεία και κατεύθυνση αλλά  να αποτελεί σημείο στάσης, ενημέρωσης, συνάντησης και συνάθροισης. Η ιδέα βασίστηκε στην επιθυμία μας να σχεδιάσουμε μια κατασκευή η οποία δεν θα επιβάλλεται στο χώρο αλλά θα είναι διαμπερής, διατηρώντας τις υπάρχουσες οπτικές σχέσεις. Παράλληλα, βασική μας πρόθεση αποτέλεσε η αξιοποίηση των δομικών δυνατοτήτων του ξύλου και η ανάδειξη του υλικού αυτού. Έτσι προέκυψε η ιδέα ενός ξύλινου χωροκαννάβου ο οποίος με την πολυπλοκότητα του και την επεξεργασία των λεπτομερειών του θα  μπορεί αφενός να καλύψει τις στατικές ανάγκες της κατασκευής (θλίψη, λυγισμός, ανατροπή από ανεμοπίεση) και αφετέρου να βοηθήσει στην σύνθεση της μορφής της κατασκευής έτσι ώστε να παρέχει ποικίλους τρόπους μετάδοσης της πληροφορίας. Η φύση του χωροδικτυώματος επιτρέπει τη δυνατότητα διακοπής του κανόνα και τη δημιουργία κενών ανοιγμάτων ώστε να δημιουργηθεί χώρος στάσης και πέρασμα διατηρώντας το ρυθμό και  τη συμμετρία της σύνθεσης. Στο χωροκάναβο υπάρχει η δυνατότητα προσάρτησης  επιπλέον επιφανειών που φέρουν θήκες για την τοποθέτηση φυλλαδίων, πρόσθετων οθονών κτλ.

Απαντώντας στην ανάγκη της εύκολης συναρμολόγησης της κατασκευής, αλλά και την ανάδειξη του ξύλου ως κατασκευαστικό υλικό, οι συνδεσμολογίες των κόμβων της κατασκευής γίνονται με τέτοιο τρόπο ώστε να μην χρειάζονται μεταλλικά στοιχεία (βίδες, μπουλόνια κ.α.) παρά μόνο στη βάση και στην κορυφή της κατασκευής.
Η λεπτομέρεια του κάθε κόμβου του δικτυώματος αποτελείται από τέσσερα υποστυλώματα τα οποία βρίσκονται σε απόσταση μεταξύ τους. Ανάμεσα τους περνάνε τα δοκάρια και κατά τις δύο διευθύνσεις, τα οποία έχουν ειδικές εγκοπές που προσδιορίζουν τη θέση τοποθέτησης τους. Μετά την τοποθέτηση κάθε ζεύγους δοκαριών τοποθετούνται κατακόρυφα ξύλινοι σταυροειδής αποστάτες που ορίζουν τη θέση των επόμενων δοκαριών. Οι εγκοπές των δοκαριών, παράλληλα, κρατάνε τον κόμβο ισχυρά δεμένο και παραλαμβάνουν τον λυγισμό της κατασκευής. Με αυτόν τον τρόπο η κατασκευή διαφραγματοποιείται και μένει καθαρή. Τη θλίψη παραλαμβάνουν οι αποστάτες που ενώ έχουν μικρή διατομή η θλιπτική τους αντοχή αυξάνεται σημαντικά με τα τέσσερα περιμετρικά υποστυλώματα τα οποία ναρθηκοποιούν τα παραπάνω στοιχεία, έτσι ώστε η υπερβάλλουσα μάζα των υποστυλωμάτων να συγκρατεί την κατασκευή από διαρροή.

Τα ξύλινα στοιχεία που απαρτίζουν την κατασκευή λόγω λοιπόν της πυκνότητας τους αλλά και του ειδικού σχεδιασμού τους δημιουργούν ένα φορέα πλήρως διαφραγματοποιημένο και άκαμπτο. Για την αντιμετώπιση της ανεμοπίεσης το διάμηκες μέρος της κατασκευής παραμένει διαπερατό μειώνοντας την αντίσταση. Πλήρη στοιχεία τοποθετούνται στην εγκάρσια πλευρά, όπου δεν υπάρχει κίνδυνος ανατροπής.
Η ιδιαιτερότητα του φορέα δεν έχει μόνο λειτουργικό χαρακτήρα αλλά προσφέρει και μία πολυπλοκότητα καθώς δημιουργεί ένα παιχνίδι φωτός και σκιάς, πλήρες και κενού και οπτικών που σκοπό έχουν να κάνουν την κατασκευή διακριτή από μακριά, να κινήσουν το ενδιαφέρον και να προσελκύσουν κόσμο γύρω της.