Εσπασε η «κακοδαιμονία» τριών έργων

Κατασκευαστικός πυρετός στα κτίρια μιας σχετικά άγνωστης πλευράς της αθηναϊκής ιστορίας (φωτογραφία), στα όρια της Πλάκας
με το Μοναστηράκι, εκεί που προχωρούν εντατικά οι εργασίες διαμόρφωσης του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης.

Πατησίων, Ακαδημίας, Πλάκα. «Ακροπόλ Παλάς», Μέγαρο Τσίλερ-Λοβέρδου, ΜΕΛΤ. Κτίρια των οποίων η αποκατάσταση είχε μπλεχτεί στα γρανάζια της γραφειοκρατίας, θλιβερά και παρατημένα επί δεκαετίες, σαν μπαίνεις στο εσωτερικό τους στα σκονισμένα εργοτάξια που κρύβονται πίσω από τις λινάτσες της πρόσοψης, νιώθεις ότι επιτέλους «έσπασαν» την κακοδαιμονία τους.

Πριν από πέντε χρόνια λίγοι πίστευαν ότι θα ανοίξει το «αθηναϊκό σαλόνι» του φινετσάτου «Ακροπόλ Παλάς», οι αίθουσες των πέντε ορόφων, ότι θα λάμψει πάλι ο εσωτερικός διάκοσμος. Σαν ανεβαίνεις στο roof garden με τη θέα στη φωτισμένη Αθήνα, εκεί όπου ετοιμάζεται το εστιατόριο, αισθάνεσαι ότι ο χρόνος που απομένει δεν είναι πολύς για τη νέα σελίδα στην ιστορία του κτιρίου.

Οι οικοδομικές εργασίες τελειώνουν τον Σεπτέμβριο παρότι προέκυψαν μικρά φινιρίσματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Από τα πρώτα που θα ανοίξουν στο κοινό είναι οι εκθεσιακοί χώροι και το εστιατόριο στην ταράτσα. Στο «Ακροπόλ Παλάς» θα στεγαστεί το πωλητήριο του ΤΑΠΑ, ενώ στο «αθηναϊκό σαλόνι» θα φιλοξενούνται περιοδικές εκθέσεις ιδιωτών συλλεκτών. Εκεί θα βρουν στέγη και φορείς του σύγχρονου πολιτισμού.

Κανείς πίσω από την κρυμμένη από εργοστασιακά προστατευτικά είσοδο δεν μπορεί να υποπτευθεί πως μεταμορφώνεται το Μέγαρο Τσίλερ-Λοβέρδου στην οδό Μαυρομιχάλη 6, δίπλα στη θορυβώδη Ακαδημίας.

Το Μέγαρο Τσίλερ-Λοβέρδου στην οδό Μαυρομιχάλη συνδυάζει τη διαφορετική αισθητική των ιδιοκτητών του και μέχρι να
λειτουργήσει ως παράρτημα του Βυζαντινού Μουσείου μπορεί να είναι ένα επισκέψιμο μνημείο της πόλης.

Επισκέψιμο μνημείο

Περίπλοκο έργο, αφού συνδυάζει δύο διαφορετικές αισθητικές σχολές σε ένα κτίριο με μεγάλο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Η εκκλησία στο εσωτερικό, τα ψηφιδωτά, οι νωπογραφίες όλου του σπιτιού ήρθαν πάλι στο φως κι ας χάθηκαν πολλά στην πυρκαγιά του '80. Τώρα όλα αποκαθίστανται προκειμένου να φιλοξενήσουν την έκθεση της συλλογής Λοβέρδου, από τις εντυπωσιακότερες της μεταβυζαντινής θρησκευτικής τέχνης με 470 εικόνες, ξυλόγλυπτα, ένα ολόκληρο τέμπλο ναού, 169 χειρόγραφα, 4 υφάσματα, αντικείμενα μικροτεχνίας, εικόνες και ξυλόγλυπτα του 20ού αιώνα κ.ά. Ο εργολάβος τελειώνει το καλοκαίρι, λέει στην «Κ» η γ.γ. του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη στην αυτοψία που πραγματοποίησε στα έργα του ΕΣΠΑ πριν από λίγες ημέρες, διαβεβαιώνοντας ότι ώς το τέλος του χρόνου θα έχει ολοκληρωθεί και το έργο των συντηρητών. Η έκθεση του Βυζαντινού Μουσείου θα ξεκινήσει εκτός απροόπτου το 2016 (ήδη έχουν εγκριθεί οι μελέτες) ώς τότε, όμως, το Μέγαρο Τσίλερ-Λοβέρδου μπορεί να λειτουργήσει ως επισκέψιμο μνημείο. Να ξαναδιαβάσουμε την ιστορία της πόλης μιας και το κτίριο αυτό υπήρξε πόλος έλξης για την πνευματική και καλλιτεχνική κοινωνία της Αθήνας του τέλους του 19ου αιώνα. Ανάμεσα στην αθηναϊκή ελίτ και ο επόμενος ιδιοκτήτης του μεγάρου μετά την πτώχευση της οικογένειας Τσίλερ.

Με καθυστέρηση 40 χρόνων προχώρησε και το έργο του ΜΕΛΤ στην Πλάκα. Τα κτίρια έχουν υψωθεί, απομένουν οι σκεπές ενώ ο εργολάβος -σύμφωνα με τις υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ- θα τελειώσει τον Ιούνιο. «Απομένουν οι διαγωνισμοί για τις βιτρίνες και τα ψηφιακά.

Μέχρι τον Απρίλιο αναμένονται οι ανάδοχοι για να προχωρήσουν την εκτέλεση του έργου. Οπότε θα παραδίδονται σταδιακά οι βιτρίνες που θα έχουν τοποθετηθεί ώς το τέλος του 2015». Στα εγκαίνια του μουσείου (σε ένα χρόνο), τα 18 σπιτάκια θα αποκατασταθούν όπως ήταν πριν από την ερείπωσή τους, αναδεικνύοντας δείγματα του νεοελληνικού πολιτισμού μέσα από 25.000 αντικείμενα του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης (ΜΕΛΤ). Καθένα απ' αυτά θα παρουσιάζει διαφορετικές ενότητες: κατοικία και περιβάλλον, εθνική ταυτότητα και ιστορία του μουσείου, θέατρο σκιών και ψυχαγωγία, ένδυση και στολισμός κ.ά.

Σε ένα από τα σπίτια του ΜΕΛΤ σχεδιάζεται το δωμάτιο του Θεόφιλου με τοιχογραφίες που αποτοιχίστηκαν από τη Μυτιλήνη.

Δωμάτιο Θεόφιλου

Ενα όμως έχει ιδιαίτερη σημασία. Εκεί όπου σχεδιάζεται το «δωμάτιο του Θεόφιλου» με τοιχογραφίες που αποτοιχίστηκαν από σπίτι στη Μυτιλήνη και τώρα θα τοποθετηθούν σε ίσες διαστάσεις σ' ένα από τα σπίτια της αυλής - αφιερωμένο στον μεγάλο λαϊκό ζωγράφο.

Οι επισκέπτες που φτάνουν ώς εκεί θα έχουν μια εικόνα των οικιστικών χώρων της περιοχής, του Αγίου Ελισαίου (όπου έψαλλαν ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης), του αποκατεστημένου υστερορωμαϊκού τείχους, της Βασιλικής του Αγίου Θωμά, της πύλης του Λογοθέτη που έχει απεικονιστεί σε όλες τις γκραβούρες του 18ου και 19ου αιώνα.

Και στα τρία έργα ο χρόνος που μεσολαβεί από την αποκατάσταση ώς τη νέα λειτουργία τους δεν πρέπει να μείνει ανεκμετάλλευτος. Είναι ευκαιρία να τα θαυμάσουμε πριν, ως επισκέψιμα μνημεία μέσα στην πόλη.

ΓΙΩΤΑ ΣΥΚΚΑ
kathimerini.gr