Κατασκευή Βρεφονηπιακού σταθμού στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής

Επισημαίνεται ότι ο συγκεκριμένος χώρος ανήκει στον ΟΣΚ και είχε προβλεφθεί η ανέγερση σχολείου πριν την κήρυξη του Σκοπευτηρίου ως ιστορικού τόπου το 1984 μετά από ενέργειες της τότε Υπουργού Πολιτισμού Μελίνας Μερκούρη. Η περιοχή του Σκοπευτηρίου αποτελεί δασική έκταση αλλά με ΠΔ του 1978 είχε εξαιρεθεί η συγκεκριμένη περιοχή από την υποχρέωση αναδάσωσης προκειμένου να ανεγερθεί σχολείο. Το 2012 το Υπουργείο Πολιτισμού ενέκρινε την αλλαγή της χρήσης από σχολείο σε βρεφονηπιακό σταθμό.

Ο Δήμος Καισαριανής ξεκίνησε τις ενέργειες για την ανέγερση βρεφονηπιακού σταθμού το 2011 κατ' αρχήν σε γειτονικό χώρο και συγκεκριμένα εκεί που βρίσκεται το πάρκιγκ του Χαράματος. Έκανε σχετική προμελέτη έλαβε τις σχετικές άδειες δημοπράτησης και περιβαλλοντικών όρων αλλά στη συνέχεια αποφάσισε να μεταφέρει το κτήριο στη σημερινή θέση που λειτουργικά και αισθητικά βρίσκεται μέσα στο δάσος του Σκοπευτηρίου (που έχει κηρυχθεί με το Ν.1515/1985 πόλος αναψυχής και ψυχαγωγίας υπερτοπικής σημασίας και με την υπ' αριθμ. 42387/2159/16.5.1989 απόφαση του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ ζώνη ιστορικού ενδιαφέροντος) και δίπλα ακριβώς από το μνημείο.

Ο Δήμος Καισαριανής έχει ήδη λάβει άδεια από την Πολεοδομία (αρ. 553/2012) έχει δημοπρατήσει το έργο (με χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ), έχει ξεκινήσει τις εκσκαφές και μάλιστα έκοψε δύο μεγάλα πεύκα. Οι εργασίες σταμάτησαν προσωρινά μετά από ενέργειες κατοίκων της Καισαριανής και του Βύρωνα και παρέμβαση του ΥΠΠΟΑ, αφού η μελέτη κατασκευής δεν είχε υποβληθεί και εγκριθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και συνεπώς η οικοδομική άδεια ήταν άκυρη σύμφωνα με τον Αρχαιολογικό Νόμο. Η μελέτη έγινε από τις ίδιες τις τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου σε συνεργασία με εξωτερικό συνεργάτη (χωρίς να γίνει δημόσιος αρχιτεκτονικός διαγωνισμός) και προβλέπεται η κατασκευή ενός διώροφου βιοκλιματικού κτιρίου 800 περίπου τ.μ. με μορφολογικά στοιχεία και υλικά που δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με το περιβάλλον και τον ιστορικό τόπο στον οποίο βρίσκεται το κτήριο (η συγκεκριμένη μελέτη θα μπορούσε να αφορά κτήριο σε οποιοδήποτε προάστιο της Αττικής), σύμφωνα και με γνωμάτευση του ομότιμου καθηγητή αρχιτεκτονικής και πρώην Προέδρου της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ, κ. Νίκου Καλογερά. Ο μεγάλος όγκος του κτηρίου δεσπόζει στο χώρο, τον τραυματίζει, αλλοιώνει τον χαρακτήρα του και επισκιάζει το Μνημείο Εθνικής Αντίστασης. Το κτήριο εφάπτεται του δάσους με τα ολόισα λυγερά κυπαρίσσια που φύτεψε ο τότε φύλακας του Σκοπευτηρίου παράλληλα προς το λιθόκτιστο τοίχο της Ελευθερίας και συμβολίζουν τους αγωνιστές που κατά ομάδες έπεφταν από τα πολυβόλα των κατακτητών. Τέλος, το κτήριο δεν φέρει στέγη από κεραμίδια που επιβάλλεται από το ΠΔ του 2012 που τροποποίησε το εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο και ενέκρινε την αλλαγή χρήσης (ΦΕΚ 66/5-3-2012, Τ.Α.Α.Π.Θ).

Λίγο πριν τις εκλογές, στη συνεδρίαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού, στις 8 Μαϊου 2014, εγκρίθηκε η μελέτη υπό τον όρο ότι θα γίνουν αλλαγές στις όψεις του κτηρίου, παρά τις αντιρρήσεις εκπροσώπων κατοίκων της Καισαριανής και του Βύρωνα. Η σχετική Υπουργική Απόφαση υπογράφηκε από τον Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Πάνο Παναγιωτόπουλο στις 5 Ιουνίου 2014, τέσσερις ημέρες πριν τον ανασχηματισμό.

Το εξωφρενικό αυτής της ιστορίας είναι ότι ο ίδιος ο Δήμος Καισαριανής έχει πρωτοστατήσει τα τελευταία χρόνια σε ενέργειες για την προστασία του ιστορικού, μνημειακού, πολιτιστικού και περιβαλλοντικού χαρακτήρα του Σκοπευτηρίου, του ρόλου του ως πνεύμονα πρασίνου και χώρου αναψυχής και το χαρακτηρίζει Παγκόσμιο Μνημείο Κατά του Φασισμού (πρόσφατο ψήφισμα της 22-5-2013). Και τώρα ο ίδιος ο Δήμος αλλοιώνει τον Χώρο Ιστορικής Μνήμης και Πρασίνου με τη δικαιολόγηση ότι πρόκειται για βρεφονηπιακό σταθμό και ότι δεν υπάρχει άλλος ελεύθερος χώρος στην Καισαριανή.

Επιτροπή κατοίκων Καισαριανής και Βύρωνα προσφεύγει πλέον στα Δικαστήρια ζητώντας την αναστολή των εργασιών. Η Αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία για την προστασία της φυσικής και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς MONUMENTA εκφράζει την έντονη ανησυχία της για την υποβάθμιση του Ιστορικού Τόπου του Σκοπευτηρίου της Καισαριανής, εάν τελικά πραγματοποιηθεί το έργο και υποστηρίζει τον αγώνα των κατοίκων Καισαριανής - Βύρωνα.

Για περισσότερες πληροφορίες: Γεωργανδρέας Ζάννος