(164.11) Ανάπλαση μονάδας παρασκευής σκυροδέματος

Φοιτήτριες : Αλεκτορίδου Μαρία, Καρούλα Ελένη
Επιβλέποντες: Μάντζιου Ελένη, Αλεξάνδρου Ελένη
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Ημερομηνία παρουσίασης : 29 Νοεμβρίου 2011

 

Θέμα της παρούσας εργασίας αποτελεί η ανάπλαση μίας μονάδας παρασκευής σκυροδέματος και η χωροθέτηση σε αυτή ενός ερευνητικού κέντρου, το οποίο θα διεξάγει θεωρητική και εφαρμοσμένη έρευνα πάνω σε φιλικά προς το περιβάλλον δομικά υλικά.

ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ
Έπειτα από διερεύνηση των φορέων που διεξάγουν έρευνα στη χώρα μας και των επιστημονικών πεδίων στα οποία εστιάζουν, διαπιστώθηκε ότι ενώ υπάρχουν αρκετοί φορείς που δραστηριοποιούνται σε θέματα περιβάλλοντος, υλικών, αλλά και δομικών υλικών συγκεκριμένα, δεν υπάρχει οργανωμένη συστηματική έρευνα, από κάποιο φορέα, που να συνδυάζει όλα τα παραπάνω.

Έτσι, προτείνεται η δημιουργία ενός κέντρου που:

- θα διεξάγει εφαρμοσμένη έρευνα στον τομέα των δομικών υλικών, και θεωρητική έρευνα σχετικά με την ανάλυση του κύκλου ζωής των κτηρίων και των υλικών και θα αναπτύσσει λογισμικό για την υποστήριξη των παραπάνω ερευνητικών δραστηριοτήτων.
- θα αποτελεί δημόσιο φορέα, που θα λειτουργεί ανεξάρτητα από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα αλλά θα συνεργάζεται με αυτά, στα πλαίσια της συγκρότησης ενός δικτύου συνεργαζόμενων ερευνητικών φορέων.
- θα φροντίζει για τη διάχυση της παραγόμενης γνώσης μέσω δημοσιεύσεων, διοργάνωσης εκθέσεων, ημερίδων, συνεδρίων.

 

 

Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΠΕΔΟΥ
Λόγω του διεπιστημονικού χαρακτήρα του κέντρου, αποφασίστηκε η χωροθέτηση του στο ανατολικό άκρο του λεκανοπεδίου Αττικής, σε μία περιοχή σε άμεση γειτνίαση με τα δύο μεγάλα εκπαιδευτικά ιδρύματα της πρωτεύουσας (ΕΜΠ και Καποδιστριακό), σε ένα κόμβο μεγάλων κυκλοφοριακών ροών, όπου συγκεντρώνονται λειτουργίες υπερτοπικού χαρακτήρα.

Κατά την ανάλυση της ευρύτερης περιοχής διαπιστώθηκε η ύπαρξη, ανάμεσα στα δύο Ιδρύματα και με είσοδο επί της λεωφόρου Κατεχάκη, μίας εγκαταλελειμμένης μονάδας παρασκευής σκυροδέματος, η οποία επιλέχθηκε για τη χωροθέτηση του κέντρου, με στόχο την αποκατάσταση του φυσικού τοπίου.

 

 

Η ΠΡΟΤΑΣΗ
Καθώς το κέντρο σχεδιάζεται για να λειτουργεί σε συνεργασία με τους πανεπιστημιακούς φορείς με τους οποίους γειτνιάζει, προτείνεται η κατάργηση των υφιστάμενων ορίων και η ένταξή του στο υφιστάμενο δίκτυο.  Στόχος της παρέμβασης είναι, πέρα από την ανάπλαση του εργοταξίου, το κέντρο να λειτουργήσει ως κόμβος μεταξύ Πανεπιστημίου και Πολυτεχνείου, μέσω μίας δυναμικής πορείας η οποία διέρχεται από αυτό και συνδέει τα δύο ιδρύματα.

 

 

ΤΟ ΕΡΓΟΤΑΞΙΟ - ΠΑΡΚΟ
Όσον αφορά το χειρισμό του εργοταξιακού χώρου, αποφασίστηκε η διατήρηση ορισμένων από τις υπάρχουσες δομές της μονάδας και η αξιοποίηση των στοιχείων αρχιτεκτονικής ποιότητας που προσφέρουν.  Διατηρούνται και αντιπαραβάλλονται με τη νέα χρήση: ο τοίχος αντιστήριξης των αδρανών, οι κολώνες που στήριζαν τα σιλό, η δεξαμενή του νερού καθαρισμού των οχημάτων μεταφοράς και ένας λόφος με οικοδομικά απορρίμματα.

Από την υφιστάμενη δομή του τοίχου αξιοποιείται η αίσθηση της αγκαλιάς που προκαλεί. Παράλληλα, αναπαράγονται αφαιρετικά οι υπάρχουσες ποιότητες χώρου στο εσωτερικό του τοίχου, σε σχέση με τα πλήρη και τα κενά και τις οπτικές φυγές.

Ιδιαίτερη σημασία δίδεται στο πως τα παραπάνω στοιχεία συνδυάζονται με τη βασική  πορεία της λύσης, μία τεθλασμένη γραμμή, που έρχεται σε αντίθεση με τα υπόλοιπα μονοπάτια που είναι ομαλά. Η γεωμετρία χάραξής της καθορίζεται από παράγοντες λειτουργικούς (ανάγλυφο εδάφους, υψομετρία), από τη σχέση της με τον υφιστάμενο τοίχο, από τον προσανατολισμό και τους υπαίθριους που δημιουργούνται.

Κατακόρυφα τοιχία, σε συνδυασμό με οριζόντια επίπεδα πλαισιώνουν την πορεία και διαμορφώνουν τον περιβάλλοντα χώρο ως ένα υπαίθριο διαδραστικό πάρκο ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τα οικολογικά δομικά υλικά.  Στον πυρήνα των λειτουργιών του παλιού εργοταξίου,  η τεθλασμένη πορεία «τρυπάει» τον τοίχο και τα οριζόντια επίπεδα παίρνουν ύψος για να στεγάσουν το ερευνητικό κέντρο.

Η υπάρχουσα είσοδος επί της Λ. Κατεχάκη χρησιμοποιείται για την οδική πρόσβαση στο κέντρο. Παράλληλα, διαμορφώνεται ένας περιμετρικός οδικός άξονας που συνδέει τα δύο ιδρύματα, κατά μήκος του οποίου τοποθετούνται και οι χώροι στάθμευσης.

Για την φύτευση του υπαίθριου χώρου και την αποκατάσταση του φυσικού τοπίου επιλέγονται ενδημικά φυτά (σχίνος, αγριελιά, πουρνάρι, χαλέπιος πεύκη κ.α.), ενώ γίνεται ,παράλληλα, συλλογή  και αξιοποίηση του νερού της βροχής, για την άρδευση του πρασίνου.

 

 

ΒΑΣΙΚΕΣ ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
Ο χαρακτήρας του κτηρίου αναδύεται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του οικοπέδου.  Βασική επιδίωξη αποτελεί η δημιουργία διαμπερών χώρων και ο βέλτιστος προσανατολισμός, παρά την αντίθετη κλίση του εδάφους σε σχέση με τον νότο.

Το κέντρο αποτελείται από δύο ενότητες:

Ο κεντρικός πυρήνας βρίσκεται κάτω από την πλατφόρμα και περιλαμβάνει το δημόσιο κομμάτι, που χωροθετείται δίπλα στην κύρια είσοδο, με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού.

Η δεύτερη ενότητα,  η διοίκηση και τα εργαστήρια, χωροθετείται σε δύο διώροφους όγκους οι οποίοι τέμνουν εγκάρσια την πλατφόρμα. Στα εργαστήρια, επιδιώκεται ένα ήρεμο περιβάλλον, με θέα προς την πόλη και σε άμεση επαφή με τη φύση. Σε αντίθεση προς την τετριμμένη δομή των εργαστηριακών κέντρων, με τα παρατακτικά τοποθετημένα εργαστήρια, επιλέγεται η δημιουργία εργαστηρίων με ενδιάμεσους διώροφους κοινόχρηστους χώρους με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας και της κοινωνικής επαφής των εργαζομένων.

 

 

ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - ΥΛΙΚΑ
Για την επιλογή του κατασκευαστικού συστήματος, βασική συνιστώσα αποτέλεσε η αναστρεψιμότητα της κατασκευής. Για το λόγο αυτό, χρησιμοποιείται οπλισμένο σκυρόδεμα μόνο στα στοιχεία που έρχονται σε άμεση επαφή με το χώμα. Για το υπόλοιπο κτήριο επιλέγεται μεταλλικό κατασκευαστικό σύστημα τα υποστυλώματα του οποίου, με τη ρυθμική επανάληψή τους, προσδίδουν στο εσωτερικό του κτηρίου την επιθυμητή κλίμακα. Οι προσόψεις στο βορρά επενδύονται με οικολογικά θερμομονωτικά πανέλα, ενώ στο νότο τοποθετούνται διάτρητα, ανοιγόμενα πανέλα για ηλιοπροστασία. Για τη διαμόρφωση της διαδρομής και των υπαίθριων χώρων χρησιμοποιείται πατημένο χώμα.

 

 

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.