ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ

ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΙ ΖΩΗΣ

07 Απρίλιος, 2010

Mη αποστρέψεις το πρόσωπον σου απ’ εμού

Το ζήτημα τίθεται από την αρχή. Άραγε πόσο συχνά, οι αρχιτέκτονες ως δημιουργοί, φέρνουμε προ των ευθυνών μας το θεμελιώδες ερώτημα: Για ποιόν κτίζουμε;

Του Στέλιου Τσαπάρα
Mη αποστρέψεις το πρόσωπον σου απ’ εμού

Προφανώς, πίσω από αυτή την αγωνιώδη αναζήτηση αποκαλύπτονται δυο από τα δομικά και εγγενή στοιχεία της αρχιτεκτονικής, τα οποία αναφέρονται στον κοινωνικό και στον παιδευτικό της ρόλο. Ωστόσο, ακόμα και αν κάτω από αυτή τη διάσταση ο Αντρέ Μαρλώ μάς διαβεβαιώνει ότι «όποιο κι να είναι το ερώτημα, ο άνθρωπος είναι η απάντηση», στο ερώτημα: ποια αρχιτεκτονική; θα πρέπει να αναρωτηθούμε: ποιος άνθρωπος;

Η προβληματική αυτή σχετίζεται και συνδέεται άμεσα με το σύγχρονο τρόπο αντίληψης των πραγμάτων, καθώς τα πιο πάνω ερωτήματα είναι εμφανές ότι αποτελούν προϊόντα συγκεχυμένης ταυτότητας.
Υπάρχει κρίση και είναι πνευματική. Ήδη γίνονται αναφορές στον ψηφιακό χώρο και εφαρμογές της παραμετρικής αρχιτεκτονικής που εντυπωσιάζουν. Οι εφαρμογές αυτές θα ήταν αδύνατον να υλοποιηθούν χωρίς τη χρήση κορυφαίων τεχνολογικών επιτευγμάτων και νέων υλικών. Μπορούμε να εντοπίσουμε επομένως, με συνέπεια, την «αυθεντική» έκφραση των δυνατοτήτων της σύγχρονης ανθρωπότητας στα χαρακτηριστικά αυτά μορφώματα.

Ωστόσο, στεκούμενος κανείς κριτικά απέναντι στην πιο πάνω παρατήρηση, εντοπίζει μια άλλη «μορφή», αυτή του Δούρειου Ίππου.
Διότι, οφείλουμε να αναρωτηθούμε αν και κατά πόσον τελικά το παράγωγο μιας τέτοιας αρχιτεκτονικής αποτελεί κοινωνικό προϊόν ή αντίστοιχα απλώς τεχνολογικό.

Το σίγουρο είναι ότι οι τεχνολογικές εφαρμογές στην αρχιτεκτονική εντυπωσιάζουν τους ανθρώπους από την αρχαιότητα έως και τη σύγχρονη εποχή. Ο κίνδυνος βεβαίως που διαφαίνεται σήμερα είναι αυτός της υποταγής του ανθρώπου στον εύκολο εντυπωσιασμό μιας εικόνας – κατασκευής που έχει προέλθει από κάποια ανώδυνη αυτοματοποιημένη λογισμική διαδικασία. Έτσι λοιπόν, δημιουργείται η υποψία ύπαρξης αμβλυμμένης κριτικής ικανότητας του ατόμου και μοιραία το φαινόμενο του εύκολου κορεσμού. Μόλις αφομοιωθεί το τελευταίο εντυπωσιακό εφέ, παύει να αρκεί και κάτι νέο, ακόμα πιο εντυπωσιακό, απαιτείται αμέσως μετά, δικαιολογώντας την αναφορά προηγουμένως στην πνευματική κρίση.

Επομένως, κάτω από αυτές τις συνθήκες οφείλουμε να μετατοπίσουμε και να επαναφέρουμε το κέντρο βάρους και το σκοπό της αρχιτεκτονικής δημιουργίας στον ίδιο τον άνθρωπο ως ολότητα, ελισσόμενοι ανάμεσα σε εντυπωσιακές αρχιτεκτονικές σειρήνες.
Ποια αρχιτεκτονική λοιπόν, και για ποιον άνθρωπο;
Η απάντηση στο Κεκλεισμένων των θυρών του Σάρτρ, όταν η Ίνες λέει στην Εστέλ:
«τι θα γινόταν η ομορφιά σου αν σταματούσα να σε κοιτάζω».

ΣΤΕΛΙΟΣ ΤΣΑΠΑΡΑΣ
ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

Share |
 

GreekArchitects Athens

Copyright © 2002 - 2024. Οροι Χρήσης. Privacy Policy.

Powered by Intrigue Digital