ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ
2009-10
Φοιτητές : Χρυσή Γουσίου, Αντώνης Χαζάπης
Επιβλέπουσες: Μπούκη Μπαμπάλου, Πανίτα Καραμανέα, Ειρήνη Μίχα
Σχολή αρχιτεκτόνων μηχανικών ε.μ.π
Ημερομηνία παρουσίασης: 05 Νοεμβρίου 2010
Περίληψη
Αφορμή για αυτή την εργασία αποτέλεσε η βιωματική εμπειρία που τα τελευταία χρόνια αναπτύξαμε με την περιοχή της Ρεματιάς Χαλανδρίου καθώς και η διαπίστωση της προβληματικής σχέσης της με το αστικό περιβάλλον και την καθημερινότητα των κατοίκων του. Μέσα από την αναλυτική προσέγγιση της υφιστάμενης κατάστασης ανασύρουμε τις -σε λανθάνουσα κατάσταση- δυναμικές των δύο συστημάτων, τις ενεργοποιούμε και τις καθιστούμε συνθήκες ύπαρξης του κοινού τους τόπου. Ο συσχετισμός τους επιδιώκεται μέσω της ανάκτησης χώρου στα πεδία ενεργοποίησης των δυναμικών των δύο συστημάτων και της απόδοσής του ως σχεδιασμένου χώρου δημόσιου κοινόχρηστου χαρακτήρα. Τους χώρους αυτούς θεωρούμε ως τα απαραίτητα μεταβατικά πεδία όπου συντίθενται σχεδιασμένες μεταβάσεις από τις ροές της πόλης σε αυτές του ρέματος.
Αφορμή για αυτή την εργασία αποτέλεσε η βιωματική εμπειρία που τα τελευταία χρόνια αναπτύξαμε με την περιοχή της Ρεματιάς Χαλανδρίου καθώς και η διαπίστωση της προβληματικής σχέσης της με το αστικό περιβάλλον και την καθημερινότητα των κατοίκων του. H έρευνα της διπλωματικής μας εργασίας εστιάζεται στη διερεύνηση των δυνατοτήτων εντοπισμού και ανάδυσης πεδίων συσχετισμού του φυσικού οικοσυστήματος και του αστικού του περιβάλλοντος. Μέσα από την αναλυτική προσέγγιση της υφιστάμενης κατάστασης ανασύρουμε τις -σε λανθάνουσα κατάσταση- δυναμικές των δύο συστημάτων, τις ενεργοποιούμε και τις καθιστούμε συνθήκες ύπαρξης του κοινού τους τόπου.
Μεθοδολογικά και προκειμένου να αποκωδικοποιήσουμε την πολύπλοκη προσλαμβάνουσα της υφιστάμενης κατάστασης, οδηγηθήκαμε στο να εξετάσουμε τη Ρεματιά Χαλανδρίου στο πλαίσιο του ευρύτερου υδρογραφικού σχηματισμού που ανήκει. Σε αυτό το επίπεδο αντιληφθήκαμε τη σημασία του ρέματος στο συνολικό γεωλογικό υπόβαθρο συνειδητοποιώντας την δυναμική του αυτόνομου οικοσυστήματος που γεννά και υποστηρίζει η συνεχής στο χώρο και το χρόνο παρουσία του νερού. Ένας τοπογραφικός χάρτης των υψομετρικών καμπύλων αποδίδει με εύληπτο τρόπο το ανάγλυφο του εδάφους όπου διαγράφεται έντονα η παρουσία των ρεμάτων ως χαμηλότερες ενεργειακές και φυσικές στάθμες. Η συγκριτική θεώρηση του σχεδίου αυτού με μία αεροφωτογραφική απεικόνιση της περιοχής της Ρεματιάς Χαλανδρίου είναι αποκαλυπτική ως προς το βαθμό αλλοίωσης που το ανθρωπογενές περιβάλλον μπορεί να επιφέρει στο φυσικό του υπόβαθρο. Στην προκειμένη περίπτωση αναφερόμαστε και σε ένα πολύ πλούσιο οικοσύστημα το οποίο τείνει συρρικνούμενο λόγω των αστικών πιέσεων που με βίαιο τρόπο αναιρούν το φυσικό σχηματισμό του ρέματος.
Προκειμένου να διερευνήσουμε τις δυνατότητες συσχετισμού του οικοσυστήματος αυτού με το άμεσο αστικό περιβάλλον του, οδηγηθήκαμε στον εντοπισμό της μελέτης μας στην περιοχή όπου παρατηρούμε την κορύφωση των εντάσεων των δύο συστημάτων. Ο συσχετισμός τους επιδιώκεται μέσω της ανάκτησης χώρου στα πεδία ενεργοποίησης των δυναμικών των δύο συστημάτων και της απόδοσής του ως σχεδιασμένου χώρου δημόσιου κοινόχρηστου χαρακτήρα. Τους χώρους αυτούς θεωρούμε ως τα απαραίτητα μεταβατικά πεδία όπου συντίθενται σχεδιασμένες μεταβάσεις από τις ροές της πόλης στις ροές του ρέματος.
Προκειμένου να αποκωδικοποιήσουμε την πολυπλοκότητα της υφιστάμενης κατάστασης των δύο συστημάτων εξετάζουμε τα χαρακτηριστικά τους στα εξής διακριτά επίπεδα.
Το ανάγλυφο ή γεωμορφολογία ως το κοινό υπόβαθρο του οικοσυστήματος και του αστικού σώματος, το οικοσύστημα ως μία πολύπλοκη οικολογία άρρηκτα συνδεδεμένη με την ύπαρξη του νερού και το φαινόμενο του ρέματος, και τέλος η πόλη ως δυναμική διαδικασία με τους δικούς της νόμους και σχέσεις ύπαρξης και ανάπτυξης.
Ολοκληρώνοντας την εξέταση των επιμέρους χαρακτηριστικών, ανασυνθέτουμε τα επίπεδα αυτά προκειμένου να ερμηνεύσουμε την υφιστάμενη κατάσταση των δύο συστημάτων. Η ανάλυση των επιμέρους επιπέδων είναι αποκαλυπτική για τη συλλειτουργία των επιπέδων αυτών σε σύνθεση.
Η προσέγγιση του Ρέματος Χαλανδρίου εστιάζει στην ανάγκη συρραφής του φυσικού αποθέματος με το αστικό σώμα. Η μελέτη δεν αρκείται στην ανάδειξη των φυσικών ποιοτήτων του ρέματος αλλά επιδιώκει τη διαμόρφωση των απαραίτητων συνθηκών για την απόδοση μιας συνολικής εμπειρίας της φύσης εντός του αστικού περιγράμματος. Για το σκοπό αυτό εντοπίζονται τα σημεία εκείνα στα οποία συντίθενται οργανωμένες μεταβάσεις από τις ροές της πόλης σε αυτές εντός της φύσης. Ο σχεδιασμός των τριών πάρκων -που μπορούμε να ονομάσουμε αντίστοιχα "κατώφλι", "παρατηρητήριο" και "χωνί"- έρχεται εφαπτομενικά προς το ρέμα επιδιώκοντας μία σειρά νευραλγικών επεμβάσεων στο αστικό σώμα και διατηρώντας αναλλοίωτες τις ποιότητες του φυσικού σχηματισμού. Τη συρραφή μεταξύ πόλης, πάρκων και ρέματος διασφαλίζει η χωρική και ποιοτική συνέχεια του φυσικού περιπάτου αλλά και των αστικών ροών που τροφοδοτούν το χώρο με κινήσεις και τον ενεργοποιούν στη βάση της απρογραμμάτιστης καθημερινότητας των χρηστών.
Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.
