ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ
Συμμετοχες 2015
Φοιτητές : Γρυπάρη Βέρθα, Παπαγιάννη Νεφέλη
Επιβλέπων: Κωστής Πανηγύρης
Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Ημερομηνία παρουσίασης : 2015
Θέμα μελέτης υπήρξε ο σχεδιασμός μιας Αρχιτεκτονικής Σχολής. Το οικόπεδο βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, ώστε να αλληλοεπιδρά με το δημόσιο χώρο. Βασικά μορφολογικά στοιχεία του κτιρίου υπήρξαν τα κεκλιμένα επίπεδα με στόχο τη διείσδυση της κίνησης της πόλης στον εσωτερικό του χώρο και το κέλυφος, που ακολουθώντας τα όρια του οικοπέδου, χαρακτηρίζεται από έντονη διαφάνεια, αλλά και διάτρηση.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Επιδιώκοντας τον επαναπροσδιορισμό του αστικού εδάφους και τη σχέση του με τα οικοδομήματα, αλλά και με τους δημόσιους χώρους μιας πόλης, αρχικός στόχος τέθηκε η δημιουργία ενός κτιρίου, το οποίο θα ενισχύει την εν λόγω σχέση. Ως τόπος μελέτης επιλέχθηκε το κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων, καθώς παρουσιάζει όλα τα χαρακτηριστικά μια σύγχρονης ελληνικής πόλης, η οποία συνδυάζει την έντονη αστική ζωή και δραστηριότητα με στοιχεία ιστορικού ενδιαφέροντος, αλλά και συγκεκριμένο φυσικό τοπίο. Επομένως, η σκέψη οδηγήθηκε στην πραγμάτωση μιας Πανεπιστημιακής Σχολής, η οποία θα πληροί τα κριτήρια που έχουν τεθεί, αυτή της Αρχιτεκτονικής.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Τα χαρακτηριστικά στοιχεία της πόλης των Ιωαννίνων, μελετήθηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε να ληφθούν υπόψιν στη διαδικασία σχεδιασμού του κτιρίου. Συγκεκριμένα το επιλεγμένο οικόπεδο, βρίσκεται στον κόμβο μεταξύ των οδών Ζωσιμάδων, Ρ. Φεραίου, Τσιριγώτη, Αδ. Κοραή και Δαγκλή, όπου υφίσταται το εγκαταλελειμμένο κτίριο των παλιών Κ.Τ.Ε.Λ. και αποτελεί ένα κεντρικό σημείο που σχετίζεται άμεσα με την έντονη αστική ζωή (αγορά, αναψυχή, κ.α.) , το ιστορικό κέντρο, αλλά βρίσκεται και σε κοντινή ακτίνα από τη λίμνη Παμβώτιδα.
Έχοντας ως αντικείμενο μελέτης το κτίριο της Αρχιτεκτονικής Σχολής, εστιάζουμε στον τρόπο με τον οποίο επηρεάζονται τα βιώματα από τη διαμόρφωση του χώρου, με αποτέλεσμα, η στρατηγική να βασιστεί σε ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές. Αρχικά, επιδιώχθηκε μία άμεση σχέση με την κίνηση της πόλης των Ιωαννίνων, καθώς αυτή κρίνεται αναγκαία τόσο για τους φοιτητές, όσο και για τους καθηγητές της σχολής. Ωστόσο, αυτή η σχέση είναι αμφίδρομη, άρα και η μελέτη του κτιρίου υλοποιήθηκε με τέτοιο τρόπο ώστε αυτό να συνεισφέρει στο δημόσιο χώρο της πόλης. Έχοντας ως αναφορά το έργο του Giovanni Battista Piranesi, το έδαφος της πόλης υψώνεται σταδιακά κα περιμετρικά, στο οικόπεδο, εξομαλύνοντας τον τρόπο διείσδυσης σε αυτό, ενώ παράλληλα, δημιουργεί και ένα οπτικό παιχνίδι από κεκλιμένα επίπεδα, σε διαφορετικά ύψη.
Διαγράμματα Κινήσεων _ Περιμετρικής Κίνησης / Λειτουργιών )
Επίσης, ο σχεδιασμός του κελύφους του κτιρίου, προσεγγίστηκε υπό την εννοιολόγησή του ως ανοιχτό «αρμό» , μεταξύ της ζωής της πόλης και του προγράμματος της Αρχιτεκτονικής, έχοντας έντονο το στοιχείο της διαφάνειας, αλλά και της διάτρησης. Μία ακόμα κατεύθυνση υπήρξε ως προς την πολυπλοκότητα της διαμόρφωσης των εσωτερικών χώρων με βάση τις λειτουργίες, εμβαθύνοντας στην παραλληλία των γεγονότων, η οποία μεταφέρεται σε σχέδιο.
ΘΕΜΑ
Συγκεκριμένα, στην πόλη των Ιωαννίνων, διαφαίνονται τα παραπάνω χαρακτηριστικά, καθώς εντοπίζεται μία μίξη χρήσεων, ειδικότερα στο κέντρο της. Παρατηρείται, η συνύπαρξη χώρων εμπορίου, αναψυχής, υπηρεσιών, εκπαίδευσης, κατοικίας, καθώς και ιστορικών τόπων και μνημείων. Παράλληλα, παρουσιάζονται πληθώρα αστικών κενών, λόγω των εγκαταλελειμμένων κτιριακών υποδομών, επομένως δημιουργείται μία ιδιαίτερη συνθήκη βίωσης του δημόσιου χώρου της πόλης.
Αρχικοί προβληματισμοί τέθηκαν ο επαναπροσδιορισμός του δημόσιου χώρου, καθώς και η εισχώρηση της πόλης μέσα στα οικοδομήματα αυτής. Επιπλέον, μελετώντας το υφιστάμενο πολυ-λειτουργικό πολεοδομικό σύστημα, επιδιώκεται η δημιουργία ενός πυρήνα τροφοδότησης του εν λόγω δικτύου, ενώ παράλληλα, κρίνεται σημαντικός ο επαναπροσδιορισμός της έννοιας της "κατοίκησης". Επομένως, επιλέχθηκε για την πραγμάτωση αυτού του πυρήνα, η δημιουργία του κτιρίου της Αρχιτεκτονικής σχολής, κρίνοντας πως απαντά στους αρχικούς προβληματισμούς μας.
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Όσον αφορά τη λειτουργία του κτιρίου, επιδιώχθηκε η διάχυση των λειτουργιών, ακολουθώντας το πρόγραμμα της πόλης. Σημαντική κρίθηκε η έντονη κινητικότητα, σε όλα τα επίπεδα της σχολής, δίνοντας ζωή μέσω των παράλληλων ποικίλων γεγονότων, οδηγώντας σε μια αμεσότερη διεπαφή μεταξύ των καθηγητών και των φοιτητών, αλλά και φοιτητών μεταξύ τους, καθώς διαπραγματεύεται μία μορφή συμβίωσης. Ένα ακόμα στοιχείο το οποίο εντάσσεται στο πρόγραμμα είναι ο ιδιαίτερος χειρισμός των διαδρόμων, οι οποίοι λειτουργούν ως σταθμοί, αποτελώντας συνδετικό κρίκο ανάμεσα στα διάφορα επίπεδα. Χαρακτηριστικό στοιχείο μιας Αρχιτεκτονικής Σχολής, αποτελεί η έντονη εργασία στους διαδρόμους της. Για το λόγο αυτό, στην προκειμένη περίπτωση, στο σχεδιασμό τους δόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα, εντάσσοντας σημεία plug-in.
Η διαμόρφωση του ισογείου προκύπτει από την ανάγκη εισχώρησης της πόλης στο κτίριο, είτε υπό τη μορφή ενός περάσματος, είτε υπό τη μορφή μίας πλατείας. Ένα ακόμα στοιχείο που ενδυναμώνει αυτή τη σχέση, είναι η τοποθέτηση χώρων εκθέσεων, ώστε να παρουσιάζεται, στο κοινό, μία αντιπροσωπευτική εικόνα του τμήματος.
Η κίνηση στο κτίριο πραγματώνεται με δύο τρόπους. Ο πρώτος αφορά την περιμετρική κίνηση, ενώ ο δεύτερος την κατακόρυφη. Όσον αφορά την πρώτη, ξεκινάει από το επίπεδο του ισογείου και περιλαμβάνει το κυλικείο, συνεχίζοντας έχουν τοποθετηθεί τα πρώτα γραφεία και αίθουσες, ενώ στη συνέχεια βρίσκεται η βιβλιοθήκη και το αναγνωστήριο. Έπειτα, ακολουθεί μια σειρά από γραφεία και σχεδιαστήρια, χώρος εκθέσεων, μία εναλλαγή γραφείων και αιθουσών, ο χώρος των οάσεων, καταλήγοντας στον χώρο των εικαστικών και τα αντίστοιχα γραφεία. Επιπρόσθετα, στο υπόγειο, έχει τοποθετηθεί το αμφιθέατρο, σε συνδυασμό με τα αντίστοιχα γραφεία, ενώ παράλληλα, στο τέλος της ανοδικής πορείας, βρίσκεται το μπαλκόνι. Η κατακόρυφη κίνηση περιλαμβάνει το ασανσέρ και τα κλιμακοστάσια, τα οποία τοποθετούνται στα δύο αντιδιαμετρικά επίπεδα του κτιρίου.
