Απευθείας Ανάθεση σε Α.Ε.Ι μελετών με την αιτιολογία του ερευνητικού προγράμματος

Σε συνέχεια του άρθρου του αρχισυντάκτη του GRA με τίτλο Ερευνητικά» Προγράμματα - Αθέμιτος Ανταγωνισμός (http://www.greekarchitects.gr/gr/θεσμικό-πλαίσιο/ερευνητικά»-προγράμματα-αθέμιτος-ανταγωνισμός-id3664) και του άρθρου του Α. Μαριάτου (http://www.greekarchitects.gr/gr/θεσμικό-πλαίσιο/«ερευνητικά-προγράμματα»-id3695) δημοσιέυουμε νεότερη επιστολή του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ σχετικά με το ζήτημα καθώς και τη σχετική νομική γνωμοδότηση για το τι είναι έρευνα και πως ορίζεται.

Φαίνεται ότι παρόλες τις αντιδράσεις του συνόλου των αρχιτεκτόνων και του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ οι δημόσιοι φορείς σε στενή συνεργασία με συγκεκριμένες ομάδες πανεπιστημιακών συνεχίζουν τις απευθείας αναθέσεις μελετών υπό τον μανδύα των ερευνητικών προγραμμάτων. Η κρίση δυστυχώς δεν πτοεί τους παροικούντες εν Ιερουσαλήμ οι οποίοι ταμπουρωμένοι στο πανεπιστημιακό άσυλο βάλλουν ασύδοτα τους ελεύθερους επαγγελματίες οι οποίοι υποφέρουν ήδη τρομακτικά από την ευρύτερη οικονομική κρίση.

Αλέξιος Βανδώρος,
αρχισυντάκτης GreekArchitects.gr

Απευθείας Ανάθεση σε Α.Ε.Ι μελετών με την αιτιολογία του ερευνητικού προγράμματος

Ο ν. 1514/1985 «Ανάπτυξη της επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας» (Φ.Ε.Κ. Α΄ 13) ορίζει στο άρθρο 1 ότι: «Ο σχεδιασμός, τα προγράμματα για την επιστημονική έρευνα  και την τεχνολογία και η εκτέλεσή τους διέπονται από τις διατάξεις του νόμου αυτού» και στο άρθρο 2 ότι: «Για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου: α) "Έρευνα" είναι η εργασία που έχει σκοπό να προαγάγει την επιστημονική γνώση σύμφωνα με διεθνώς αποδεκτές επιστημονικές θεωρίες ή η επεξεργασία νέων θεωριών, ικανών να γίνουν αποδεκτές από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα. Αναγκαία προϋπόθεση για να χαρακτηρισθεί μία εργασία ως ερευνητική είναι η πρωτοτυπία... β) "Μελέτη" είναι  η συλλογή και ταξινόμηση στοιχείων που προορίζονται για χρήση από κρατικούς, επιστημονικούς ή κοινωνικούς φορείς... ε) "Πρόγραμμα" είναι το σύνολο των ερευνητικών και τεχνολογικών έργων που αποβλέπουν στην εξυπηρέτηση συγκεκριμένων ερευνητικών αναγκών σε καθορισμένη χρονική περίοδο ...».

Εξάλλου, ο ν. 3316/2005 «Ανάθεση και εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων εκπόνησης μελετών και παροχής συναφών υπηρεσιών και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄, 42) ορίζει, στο άρθρο 1 ότι: «Για την εφαρμογή του νόμου αυτού, οι παρακάτω όροι έχουν τις αντίστοιχες έννοιες: 1.  2. α)  "Μελέτη" είναι το αποτέλεσμα συστηματικής και αναλυτικής επιστημονικής και τεχνικής εργασίας και έρευνας σε συγκεκριμένο απλό ή σύνθετο γνωστικό αντικείμενο, που αποβλέπει ιδίως στην παραγωγή τεχνικού έργου ή στην επέμβαση σε τεχνικό έργο ή αφορά στο σχεδιασμό και την απεικόνιση τεχνικού έργου ή παραγωγικής διαδικασίας ή σε μεθόδους ανάπτυξης και σχεδιασμού του ευρύτερου χώρου ...

Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτουν τα ακόλουθα: Βασικό στοιχείο της επιστημονικής έρευνας στο πλαίσιο του ν.1514/1985 είναι η πρωτοτυπία, δηλαδή η εισαγωγή και αξιοποίηση του νέου με τη μορφή της προαγωγής της επιστημονικής γνώσης ή της επεξεργασίας νέων θεωριών και όχι ο απλός και με γνωστές ήδη μεθόδους, συνδυασμός κεκτημένων γνώσεων για την αντιμετώπιση ενός μεμονωμένου ζητήματος, με συγκεκριμένο αντικείμενο, ακόμη και εάν το αντικείμενο αυτό είναι σημαντικό στον ειδικό κύκλο που εντάσσεται. Στην περίπτωση αυτή προσιδιάζει η έννοια της μελέτης, όπως αυτή στοιχειοθετείται στο άρθρο 1 παρ. 2 εδ. α΄ του ν. 3316/2005. Ο εν λόγω ορισμός καλύπτει το μέγιστο μέρος της εφαρμοσμένης επιστήμης και τεχνικής, ως μέσων εξυπηρέτησης και προαγωγής της οικονομικής, κοινωνικής και ατομικής ζωής, χωρίς να απαιτεί αναγκαία τη συνδρομή της πρωτοτυπίας, σκοπός του δε δεν είναι η αναζήτηση του νέου, αλλά η ευθεία εφαρμογή ή εφαρμοσιμότητα της μελέτης για τη λύση δεδομένων πρακτικών προβλημάτων, ανεξάρτητα από τη σημασία τους, στην οποία εφαρμογή και ουσιαστικά εξαντλείται (βλ. Πράξεις 54/1994, 15/1995, 41, 73/1996 IV Τμ.)

Συνεπώς, έρευνα ή ερευνητικό πρόγραμμα στερούμενα του στοιχείου της πρωτοτυπίας εμπίπτουν στην έννοια της μελέτης, η ανάθεση εκπόνησης της οποίας διέπεται από τις διατάξεις του ν. 3316/2005 και διενεργείται  κατά  κανόνα  κατόπιν δημόσιου, ανοικτού ή κλειστού, μειοδοτικού διαγωνισμού, ενώ κατ' εξαίρεση είναι δυνατή η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, που καθορίζονται ρητά και περιοριστικά στο νόμο αυτό.

Δείτε τη διατυπωμένη άποψη του Συλλόγου για το ίδιο θέμα ΕΔΩ
Νομική γνωμοδότηση για το τι είναι έρευνα ΕΔΩ