ΟΙ ΠΕΝΤΕ ΑΙΩΝΕΣ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΤΩΝ ΚΥΘΗΡΩΝ (1503-2003).

Μέσα στο χώρο του φρουρίου, συνυπήρξαν κατοικίες και ναοί, διοικητήρια, στέρνες, φυλάκια και φυλακές σχεδόν ως τις αρχές του 19ου αιώνα. Παράλληλα, αναπτύχθηκε οικισμός γύρω από τους πρόποδες της φορτέτσας, δημιουργώντας τον οικισμό του Κλειστού Βούργου (Borgo Serato)

Ο οικισμός ήταν περίκλειστος από δεύτερο καστρότοιχο, προστασίας του κυρίως κάστρου, με προμαχώνες και μυστικά περάσματα. Το Βούργο επικοινωνούσε με το φρούριο, μέσω δυσπρόσιτης πύλης και έτσι οι δύο οικισμοί μαζί, αποτελούσαν την παλαιά πόλη.

Σημαντικό μέρος του τείχους του Βούργου σώζεται μέχρι σήμερα, περικλείοντας μια πραγματική μεσαιωνική πόλη, στην οποία διατηρούνται 14 εκκλησίες και λίγες κατοικίες.

Τον 18ο αιώνα, όταν το νησί ήταν ακόμα σε αγγλική κατοχή, κτίστηκε αίθουσα – διαστάσεων 13,40 x 6.30 m που χρησίμευσε ως σχολείο. Η αίθουσα, καλύπτεται από ``volto`` τυπικό στέγασμα των ισογείων κτισμάτων στο νησί.

Το 1930 οι τότε ιδιοκτήτες του κτιρίου το μετέτρεψαν σε παρασκευαστήριο αναψυκτικών, διαμορφώνοντας το χώρο μεταξύ του οικοδομήματος και του βράχου, σε δεξαμενή νερού και μικρή αποθήκη. Το 1988 το κτίσμα περιέρχεται στον τελευταίο του ιδιοκτήτη, ο οποίος και ζητά τη μετατροπή του σε κατοικία.

Σ’αυτή την παρουσίαση, θα ήθελα φωτογραφικά, να μεταφέρω την γνωριμία μου, με αυτό το ιδιαίτερο κτίριο, με την ``λιτή αρχιτεκτονική`` και την ``συνέπεια`` στην λειτουργία και μορφολογία του.

Η μεγάλη αίθουσα αναπτύχθηκε στον άξονα Ανατολής – Δύσης με μεγάλα ανοίγματα στο βορρά.

Σ’αυτήν την όψη, που είναι και η μεγαλύτερη και κύρια όψη του κτίσματος, η ρυθμική και αυστηρή επανάληψη των κουφωμάτων, τονίζεται με βενετσιάνικα πώρινα θυρώματα, δίνοντας ταυτόχρονα έναν φρουριακό χαρακτήρα στο οικοδόμημα.

Η είσοδος γίνεται από θύρα με διπλά φύλλα στην Δυτική πλευρά ενώ άνοιγμα στην ανατολή, επισφραγίζει τον κύριο άξονα του κτίσματος.

Στους φέροντες τοίχους 70 εκ. εδράζεται η θολωτή επικάλυψη, κατασκευασμένη με σύστημα εκφορικό από πέτρες συνδεδεμένες μεταξύ τους με κονίαμα. Ισχυρό επίσης κονίαμα καλύπτει την τελική επιφάνεια του θόλου ώστε να κυλά ελεύθερα το νερό της βροχής προς τις γενέσεις του θόλου, όπου έχει προβλεφθεί εγκοπή για την συλλογή του.

Μ’αυτόν τον τρόπο, παραμένει ορατή η κυλινδρική μορφή της στέγασης, δίδοντας έντονο και ξεχωριστό χαρακτήρα στην μορφολογία της αίθουσας.

Στο εσωτερικό του κτίσματος – λόγω μεγάλου ύψους – δημιουργήθηκε ξύλινο μεσοπάτωμα που λειτουργεί ως χώρος ύπνου. Παράλληλα, διανοίχτηκαν και κατασκευάσθηκαν καθ’ύψος και στον μισό χώρο της δεξαμενής, δύο ευρύχωρα λουτρά.

Η παλιά αποθήκη, μεταξύ βράχου και οικοδομήματος, κατεδαφίστηκε, δημιουργώντας έτσι μια μικρή αυλή με εξωτερική σκάλα, η οποία οδηγεί στο επίπεδο δώμα της δεξαμενής.

Ο θόλος ``volto`` της κύριας αίθουσας, είναι ορατός και στεγανοποιήθηκε με ανόργανα – τσιμεντοειδή υλικά σε υπόλευκο χρώμα.

Εξωτερικά, αρμολογήθηκε η αργολιθοδομή του οικοδομήματος με χρωστικές ύλες της Bayer σε απόχρωση ανάλογη εκείνης της δόμησης του Κάστρου.

Ανατολικά της κατοικίας, διαμορφώνεται η κυρίως αυλή, σε τρία επίπεδα. Εκεί καταλήγουν και οι δραστηριότητες της κατοικίας, που έχουν αναπτυχθεί κατά μήκος του κύριου άξονα Ανατολής – Δύσης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι φέτος με τα 500 χρόνια, άρχισε και το σπουδαίο έργο ανάδειξης του ίδιου του Κάστρου από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Το Κάστρο της Χώρας, θα είναι πάντα ένας πολύτιμος θησαυρός για την Κυθηραϊκή Κληρονομιά.

Παρουσίαση :
Δάνια Παναγιωτοπούλου – Δουρίδα, Αρχιτέκτων Μηχανικός

R.C.TECH
e-mail: rctech@tee.gr, douridas@rctech.gr
www.rctech.gr