Μονοπάτια – διάδρομοι

Τα μονοπάτια και οι διάδρομοι σε ένα εξωτερικό χώρο διευκολύνουν τη μετάβαση  από ένα σημείο σε ένα άλλο. Επίσης μπορούν να εξυπηρετούν και άλλες ανάγκες ανάλογα το χώρο που τα συναντάμε. Διαδρόμους και μονοπάτια συναντάμε σε ένα ιδιωτικό κήπο, σε ένα πάρκο και σε κάθε είδους δημόσιο χώρο ή και γενικά χώρο ο οποίος φιλοξενεί μεγάλο ή μικρό αριθμό ατόμων.

Επίσης συναντάμε ακόμα και στα βουνά γνωστά ως ορειβατικά μονοπάτια, τα οποία ορίζουν συγκεκριμένες διαδρομές. Οι διαδρομές αυτές μπορεί να εξυπηρετούν ανάγκες αναψυχής ή και καθημερινές απασχολήσεις, αλλά και προστασίας των δασών με ποικίλους τρόπους. Οι πιο γνωστές δραστηριότητες που σχετίζονται με τις διαδρομές και τα μονοπάτια στα βουνά είναι: περπάτημα, ορειβασία, ποδηλασία, αθλητισμός, παρατήρηση της φύσης, αισθητική απόλαυση, μοτοσικλέτα, ιππασία, γνωριμία με τόπους ιστορικούς και πολιτισμικούς, όπως και νέες δραστηριότητες που σχετίζονται με το χιόνι ή με το νερό-χιόνι.

Στη λογοτεχνία βρίσκουμε αρκετά συχνά τον όρο μονοπάτι ο οποίος χρησιμοποιείτε ποικιλοτρόπως ακόμα και σε τίτλους όπως «το μονοπάτι του ουρανού...της αγάπης...των άστρων» κ.α.

Στον κήπο, όπως όμως και σε κάθε πράσινα διαμορφωμένο χώρο ή τοπίο τα μονοπάτια και οι διάδρομοι βρίσκουν διάφορες εφαρμογές επιπλέον της κύριας χρήσης τους για μετάβαση από σημείο σε σημείο, ανάλογα με τα υλικά που είναι κατασκευασμένα αλλά και τη διαδρομή που ακολουθούν.

Συνήθως συνδέουν δύο περιοχές μεταξύ τους είτε απευθείας είτε με ενδιάμεσους σταθμούς. Μπορούν ακόμα να λειτουργήσουν και ως κανάλια στράγγισης των παρακείμενων περιοχών όπου θα συγκεντρώνονται τα όμβρια και θα οδηγούνται ανάλογα την μελέτη του χώρου, σε μια μεγαλύτερη περιοχή ή ακόμα και σε μια δεξαμενή συλλογής νερού.

Τα μονοπάτια μπορούν να είναι περιορισμένης ορατότητας ή και όχι. Μπορεί να ακολουθούν ευθείες ή καμπύλες γραμμές, μπορεί να ανεβαίνουν, να περιλαμβάνουν  σκαλιά, σήμανση ή να προσδιορίζουν πράσινες διαδρομές.

Σε ένα διαμορφωμένο χώρο οριοθετούν τις περιοχές φύτευσης και διευκολύνουν στην ανάπτυξη του τοπίου.  Ορίζουν την κυκλοφορία αλλά και τον χαρακτήρα της περιοχής. Ευθείες γραμμές και κάθετες μεταξύ των διαδρόμων γωνίες προσδίδουν αυστηρό και στυλιζαρισμένο χαρακτήρα σε αντίθεση με τις καμπύλες και τις πιο ελεύθερες γραμμές οι οποίες ελευθερώνουν παράλληλα το μάτι και την προσωπικότητα του χώρου σε κάτι πιο ανάλαφρο και φυσικό.

Πολλές θεωρίες αναφέρονται  στον σχεδιασμό των διαδρόμων και των μονοπατιών σε ένα χώρο πρασίνου. Για παράδειγμα το Feng Shui επιτάσσει να ακολουθήσουμε τα βήματα της φύσης με απότερο σκοπό  την αρμονία και ισορροπία στο χώρο. Αναφέρεται σε ενέργεια chi,  η οποία κινείται αργά και ελεύθερα σε ένα μονοπάτι με στροφές.

Τα υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να στρωθεί η επιφάνεια του διαδρόμου ποικίλουν. Ξεκινάμε από το πιο απλό δηλαδή το χωμάτινο και έπειτα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και άλλα υλικά όπως η πέτρα. Την πακτώνουμε στο χώμα και σφηνώνει ανάμεσα στις άλλες ή τις τοποθετούμε σε απόσταση με ενδιάμεσα χαλίκι. Μπορούμε να στρώσουμε μόνο χαλίκι ή ψηφίδα για να έχουμε και τη δυνατότητα διαφόρων χρωματισμών. Παραλλαγές όπως ψηφίδα με πλάκες τσιμεντένιες ή κομμάτια ξύλου, ακόμα και φέτες από κορμούς δένδρων. για πιο σταθερές κατασκευές τοποθετούμε κυβόλιθους ή τέλος πλακόστρωτες επιφάνειες με πλάκες φυσικές ή ακόμα και σταμπωτά.

Τόσες πολλές τεχνικές και διαφοροποιήσεις που υπάρχουν καλύπτουν σχεδόν κάθε ανάγκη και οικονομική δυνατότητα. Το σημαντικότερο είναι το υλικό που θα επιλέξουμε να εξυπηρετεί τον σκοπό που θέλουμε, να ταιριάζει με το περιβάλλον και σημαντικότερο να μην το επιβαρύνει.

του Σωτήρη Παπαδάκη