Περί αλγοριθμικής αρχιτεκτονικής συνέχεια....

Το άρθρο ΣΚΕΨΕΙΣ ΠΕΡΙ ΤΗΝ "ΑΛΓΟΡΙΘΜΙΚΗ" ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ το είχε δημοσιεύσει στο greekarchitects.gr, o αρχιτέκτων Στέλιος Τσαπάρας και μπορείτε να το δείτε ΕΔΩ.

Τα τελευταία πέντε περίπου χρόνια παρουσιάζονται όλο και περισσότερα αρχιτεκτονήματα και ερευνητικό έργο που καλός ή κακώς χαρακτηρίζεται με τον γενικόλογο τίτλο αλγοριθμική ή παραμετρική αρχιτεκτονική. Έντονες και οι κριτικές φωνές περί του “γιατί” όλος αυτός ο θόρυβος και τι τελικά προσφέρουν όλα αυτά τα κτίρια, πέρα του στιλιστικού, μορφολογικού γίγνεσθαι στην αρχιτεκτονική συζήτηση.

Νομίζω πως κάθε είδους κριτική σκέψη περί όλης αυτής της θεματολογίας ενισχύει εποικοδομητικά το συνολικό αρχιτεκτονικό διάλογο. Για να απαντήσει κανείς στο “γιατί” πρέπει να εστιάσει στο τι τελικά πραγματεύεται η λεγόμενη αλγοριθμική θεματολογία. Πρόκειται περί μιας καθαρά στιλιστικής αρχιτεκτονικής τάσης, μιας μόδας που σύντομα θα παρέλθει και έπειτα θα επιστρέψουμε όλοι και πάλι στα παλιά καλά αρχιτεκτονικά πρότυπα;

Σίγουρα το στιλιστικό μορφολογικό στοιχείο είναι έντονα αναγνωρίσιμο. Πολύπλοκες φανταχτερές, πανάκριβες κατασκευές, συχνά φλύαρες και υπερβολικές... πολλοί μιλούν για ένα νέο Μπαρόκ.
Η πραγματική επανάσταση κρύβετε όμως πίσω από το μορφολογικό, εύκολα αναγνωρίσιμο προσωπείο. Η πραγματική επανάσταση κρύβετε στις τεχνολογικές εξελίξεις της ψηφιακής επανάστασης, η οποία βρίσκετε σε πλήρη εξέλιξη.

Καλός ή κακός οι νέες τεχνολογικές δυνατότητες που εισχωρούν πλέων απροκάλυπτα στο χώρο της αρχιτεκτονικής τεχνολογίας και σύνθεσης, ανοίγουν νέες δυνατότητες στην πραγμάτωση αρχιτεκτονικού έργου. Κάτι παρόμοιο συνέβαινε και στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, στις απαρχές της βιομηχανικής επανάστασης. Οι Walter Gropius και Konrad Wachsmann, ως πρωτοπόροι του μοντέρνου κινήματος προσπαθούσαν ανηλεώς να εισάγουν τις νέες βιομηχανικές τεχνολογίες στην αρχιτεκτονική σύνθεση και παραγωγή. Ο  Wachsmann, που θεωρείται θεμελιωτής  της βιομηχανοποιημένης δόμησης, δηλώνει στα τέλη τις δεκαετίας του πενήντα πως τα νέα τεχνολογικά επιτεύγματα στο χώρο της αρχιτεκτονικής παραγωγής δεν μπορούν να εκφυλιστούν σε άλλοθι στιλιστικών και μορφολογικών αναζητήσεων. “Υπαγορεύει” όμως παράλληλα κατά αυτόν τον τρόπο, μια συγκεκριμένη επιτρεπτή μορφική γλώσσα, συμβατή με την τεχνολογία της εποχής του.

Σήμερα τα στενά ώρια της προ-ψηφιακής παραγωγής καταρρίπτονται, αναθεωρώντας ριζικά την αντίληψη Wachsmann για τι σχέση οικοδομικής τεχνολογίας και αρχιτεκτονικής. Η μορφική έκφραση δεν γνωρίζει πια σχεδόν καθόλου όρια. Αντίθετα οι νέες τεχνολογίες στατικής εξομοίωσης για παράδειγμα, υπαγορεύουν την απόκλιση από σειριακά παραγόμενα δομικά στοιχεία του ορθογώνιου κανάβου, με στόχο την βέλτιστη συμπεριφορά του φέροντα οργανισμού και την εξοικονόμηση δομικών υλικών. Συστήνουν κατά αυτό τον τρόπο μια μορφική κατεύθυνση πολυπλοκότητας που συναντούμε και στη φύση, όπως τη διπλή καμπυλότητα επιφανειών, στο παράδειγμα του στεγάστρου για τον πύργο Plaza Marriott.

Οι αλγοριθμικές - παραμετρικές αρχιτεκτονικές αναζητήσεις, πρεσβεύουν έναν τεχνολογικό και θεωρητικό υπόβαθρο απέναντι στη νέα αυτή αρχιτεκτονική ελευθερία. Δεν κατέχουν σε καμία περίπτωση τη μοναδική αλήθεια σχετικά με την παραγωγή αρχιτεκτονικού έργου, προσπαθούν όμως να επαναπροσδιορίσουν το ρόλο του αρχιτέκτονα στον 21ο αιώνα, τον αιώνα της ψηφιακής επανάστασης, σε συνάρτηση με τα νέα εργαλεία που αυτή του προσφέρει. Και η αλλαγή αυτή επέρχεται δραστικά και ανεπιστρεπτί, φαινόμενο έντονα ορατό πέρα των ορίων της τεχνολογικά απαρχαιωμένης ελληνικής οικοδομικής δραστηριότητας.

Του Αστέριου Αγκαθίδη

Εικόνα:  στατική εξομοίωση για τη βελτιστοποίηση του στεγάστρου για τον πύργο Plaza – Marriott,  Just.Burgeff Architekten & Asterios Agkathidis