(182) Περιοχή προσφυγικών Καισαριανής

Φοιτήτρια: Φελέκου Θεοδώρα
Επιβλέπων καθηγητής: Πανέτσος Γεώργιος
Ημερομηνία παρουσίασης: 18/11/2010
Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών

Η πρόταση επιχειρεί να δώσει λύση στο ζήτημα των προσφυγικών Καισαριανής, μιας περιοχής με ισχυρή ιστορία και τοπογραφία που σήμερα χαρακτηρίζεται ως αστικό κενό. Οι νέες κατοικίες δημιουργούνται για να προσφέρουν στους κατοίκους καταλληλότερες συνθήκες διαβίωσης ενώ η δημιουργία του πάρκου είναι αλληλένδετη με την παρουσία των ψηλών κτιρίων - τοποσήμων μιας νέας αστικής πραγματικότητας.

Με βάση την αρχική έρευνα κρίνεται πως τα κτίρια της περιοχής μελέτης βρίσκονται σε μέτρια προς κακή κατάσταση. Οι ενδιάμεσοι αυτών χώροι χαρακτηρίζονται καθαρά υπολειμματικοί, καθώς δεν παρατηρήθηκε σε αυτούς κάποια δημόσια λειτουργία, ευρύτερου αστικού ή εγγύτερου "γειτονικού" χαρακτήρα. Εντοπίζεται με βάση τον χάρτη του Kaupert η θέση του αρχαίου ρεύματος, παραποτάμου του Ηριδανού. Η θέση αυτή επιβεβαιώνεται και από φωτογραφικό υλικό των αρχών του 20ου αιώνα. Κρίνονται ως άξια διατήρησης τα εξής κτίρια.

- Το συγκρότημα κατοικιών του Ο.Τ9α, γνωστό με την ονομασία "πυροβολημένα". Αποτελεί σαφή μάρτυρα του πρόσφατου ιστορικού παρελθόντος της περιοχής. Ωστόσο, κρίνεται ακατάλληλο για κατοικία και προτείνεται η αναπαλαίωσή του και η ανάδειξή του σε λαογραφικό μουσείο Καισαριανής..

- Τα κτίρια του Ο.Τ12α καθώς βρίσκονται σε αρκετά καλή κατάσταση και η διάταξή τους λειτουργεί ομαλά στον αστικό ιστό. Το Ο.Τ εμπλουτίζεται με ένα μικρό μηχανισμό parking ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα στάθμευσης που παρατηρείται στις κάθετες προς τη λεωφόρο Εθνικής Αντιστάσεως οδούς.

Η στρατηγική πρότασης ακολουθεί δύο άξονες.

Πρώτος άξονας η δημιουργία ενός πάρκου με ισχυρό τοπικό χαρακτήρα, ενδεχόμενου σημείου αναφοράς και όλης της πόλης, δεδομένης της άμεσης γειτνίασης της περιοχής με το κέντρο της Αθήνας. Δεύτερος άξονας είναι η δημιουργία συγκροτημάτων κατοικιών που θα στεγάσουν τους κατοίκους, παρέχοντας τους διαμερίσματα ίσης αξίας χρήσης με τα παρόντα και θα αποτελέσουν πόλο έλξης νέων κατοίκων. Οι κάτοικοι δημιουργούν ταυτόχρονα ένα ισχυρό αστικό μέτωπο στο νέο πάρκο.

Γενική πρόθεση στο σχεδιασμό των κατοικιών είναι η δημιουργία διαμπερών χώρων, με άμεση κατάληξη στο σχεδιασμό γύρω από επαναλαμβανόμενους πυρήνες κίνησης. Οι τυπολογίες διαμερισμάτων ποικίλουν και οι συνδυασμοί τους οδηγούν στις διαφορετικές μορφές των συγκροτημάτων που προκύπτουν.

Σημαντική δυναμική σχεδιασμού αντλήθηκε από τις κυρίαρχες χαράξεις της λεωφόρου Βασιλέως Αλεξάνδρου και του ρέματος. Η αδιαμφισβήτητη ροή και κινητικότητα των χαράξεων ενισχύθηκε από τη δημιουργία χάραξης κάθετης στη Βασιλέων Αλεξάνδρου, ισχυρής ένωσης ανατολικού και δυτικού τμήματος της περιοχής μελέτης - ένωσης απούσας στην υπάρχουσα κατάσταση.

Κρίθηκε σημαντική η παρουσία πέντε ψηλών κτιρίων 25-35 ορόφων που λειτουργούν ως φάροι σήμανσης της περιοχής, προσδίδοντας έναν σαφέστατα υπερτοπικό χαρακτήρα. Το ύψος τους επιτρέπει την αξιοποίηση του συντελεστή δόμησης και την ταυτόχρονη απόδοση του εδάφους στο νέο πάρκο. Οι νέοι πύργοι φιλοξενούν γραφεία, χώρους εκπαίδευσης πολυμέσων, εκθέσεων και αναψυχής.

Η διαδικασία φύτευσης του πάρκου ακολούθησε την εναλλαγή των εποχών. Μελετήθηκαν  τα υπάρχοντα φυτά και οι ιδιότητες τους, κρίθηκε ποια είναι δυνατόν να μεταφυτευθούν και παράλληλα η χλωρίδα εμπλουτίστηκε με νέα είδη, ικανά να ανταπεξέλθουν στο κλίμα των μεσογειακών πόλεων. Τοποθετήθηκε σε μελετημένες συστάδες ανάλογα με τα διαγράμματα σκίασης, ώστε τους καλοκαιρινούς μήνες να παρέχεται η μέγιστη δυνατή σκίαση και τους χειμερινούς να μη δημιουργείται αίσθημα κλειστοφοβίας στον περιπατητή (φύτευση φυλλοβόλων δέντρων σε περιοχές σκίασης των κτιρίων της περιοχής)

Το ρέμα αναδεικνύεται και η κοίτη του διαμορφώνεται με ανάλογα στενώματα και πλατώματα ώστε να αντιμετωπίζονται επιτυχώς ενδεχόμενες υπερχειλίσεις κατά τις βροχερές περιόδους. Κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια του έτους η κοίτη είναι άδεια, ενοποιημένη με τα αμφιθεατρικά σκαλοπάτια στις παρειές της, σχηματίζοντας ένα ποικιλόμορφο τοπίο.

Η περιοχή περιλαμβάνει επίσης ένα μικρό εμπορικό κέντρο στο ανατολικό τμήμα της περιοχής μελέτης, μικρότερους εμπορικούς χώρους στα ισόγεια των συγκροτημάτων κατοικιών, σταθμό μετρό, βιβλιοθήκη του κέντρου Μικρασιατικού Πολιτισμού και ένα σχολικό συγκρότημα.

Οι όψεις των κατοικιών συντίθεται από τη διαδοχή τριών ειδών πανέλων: πανέλα προκατασκευασμένου σκυροδέματος 3,00x1,20m και 3,00x0,60m και κινητά πανιά σκιασμού 3,00x1,00m. Παρόμοια λογική ακολουθήθηκε στους πύργους με προκατασκευασμένα πανέλα ποικίλων σχημάτων.

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.