(240) “Εποπτεία” - Φύση και Μυθολογία στο τοπίο της Βραυρώνας

Φοιτήτρια: Κοντοπούλου Ειρήνη
Υπεύθυνη καθηγήτρια: Mάντζιου Λένα
Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Ημερομηνία Παρουσίασης: 07/07/2010

Η περιοχή της Βραυρώνας αποτελεί ένα τοπίο με ήρεμο ανάγλυφο πλαγιών, χαμηλά υψώματα εύφορα χώματα και άφθονα υπόγεια νερά. Στη Βραυρώνα άνθρωπος και φύση συνυπάρχουν από την προϊστορική εποχή στοιχείο που συντελεί στη δημιουργία μιας μεγάλης βιοποικιλότητας και στο πλήθος οικοτόπων που βρίσκονται στη περιοχή. Αναμφίβολα ο αρχαιολογικός χώρος και το μουσείο αποτελούν το βασικό λόγο επίσκεψης στην περιοχή, ωστόσο το πλήθος των οικοτόπων που συνθέτουν τον υγρότοπο της Βραυρώνας διαμορφώνουν ένα σύνολο με ιδιαίτερη περιβαλλοντικό ενδιαφέρον εντός της Αττικής και πολύ κοντά στην Αθήνα. Η ύπαρξη αρμονικών και ποικίλων τοπίων που είναι αποτέλεσμα του ανάγλυφου και της πολύχρονης αλληλεπίδρασης ανθρώπου, φυσικού περιβάλλοντος με την εφαρμογή γεωργικών πρακτικών,και αποτελεί  ένα βασικό χαρακτηριστικό στην περιοχή.

Ο αρχαιολογικός χώρος και το μουσείο αποτελούν το βασικό λόγο επίσκεψης στην περιοχή, η σημειακή κίνηση όμως εντός περιφραγμένων ή κλειστών χώρων, καθώς και η αδυναμία της μεταξύ των συνδέσεων, στερεί από τον επισκέπτη τη δυνατότητα της κίνησης, του προσανατολισμού και τελικά της αντίληψης όλων αυτών των στοιχείων, συνθέτουν το μαγευτικό τοπίο της Βραυρώνας.

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ ΥΓΡΟΤΟΠΟΥ

- Η ανεξέλεγκτη ρίψη μπάζων και λοιπών σκουπιδιών αποτελεί πολύ σημαντικό πρόβλημα για τον υγρότοπο.
- Οι παράλιες εκτάσεις μετατρέπονται σε «πίστες» για δίτροχα και τετράτροχα τη
- ξηρή περίοδο
- Στην περιοχή παρατηρούνται πολύ συχνά φαινόμενα λαθροθηρίας, λαθραλιείας και παγίδευσης μικρών πουλιών με ξόβεργες.
- Τέλος, η οικιστική πίεση είναι ιδιαίτερα έντονη, ιδιαίτερα στις παρυφές της προστατευόμενης περιοχής.

ΣΤΟΧΟΣ
Η διπλωματική αυτή αφορά τη δημιουργία ενός δικτύου στην ευρύτερη περιοχή του αρχαιολογικού χώρου με σκοπό:

-Την αποκατάσταση της σχέσης αρχαιολογικού χώρου με το υγρό στοιχείο.
-Τη δημιουργία ενός μεγάλου περιπάτου με περιβαλλοντολογικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον.
- την ανάδειξη και προστασία του υγροτόπου της Βραυρώνας.

Για τους λόγους αυτούς προτείνεται η δημιουργία του δικτύου, αποτελούμενο από 3 κόμβους και τις μεταξύ τους συνδέσεις, αποκαθιστώντας έτσι τη δυνατότητα της κίνησης σε σημεία καθορισμένα που ενεργοποιούν την αντίληψη του περιπατητή και επανασυνθέτουν στο μυαλό του την αρχική συνολική εικόνα του τοπίου.

Οι 3 κόμβοι  θα αποτελούν σημεία στάσης μεγάλης διάρκειας. Οι δύο από τους τρεις κόμβους, είναι σημεία που και σήμερα είναι επισκέψιμοι χώροι, ο αρχαιολογικός χώρος και το αρχαιολογικό μουσείο. H πρόταση σε αυτούς τους χώρους, στόχο έχει την ενδυνάμωση των κόμβων και των συνδέσεων  μεταξύ τους. Το τρίτο σημείο αποτελεί ένα νέο κόμβο

Ο αρχαιολογικός χώρος (υφιστάμενη χρήση)

Το αρχαιολογικό μουσείο (υφιστάμενη χρήση)

Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης (νέα χρήση)

Οι μεταξύ των κόμβων συνδέσεις προκύπτουν μετά από ανάλυση των υποενοτήτων της περιοχής και των στοιχείων βλάστησης που εντοπίζονται σε καθεμία από αυτές. Η διαμόρφωσή τους γίνεται με φυσικά υλικά.

χωμάτινα μονοπάτια

ελεύθερο παράκτιο μονοπάτι

υπερυψωμένα ξύλινα μονοπάτια

ΝΕΟΣ ΚΟΜΒΟΣ - ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Κριτήρια επιλογής σημείου:

-σχέση με τον κύριο οδικό άξονα- τοπόσημο
-σχέση με την τοπογραφία - ύψωμα - μία και μοναδική θέαση του τοπίου από το βασικό οδικό δίκτυο
-γειτνίαση με υγρότοπο - φροντίδα-προστασία υγροτόπου - εκπαίδευση
-Ο νέος κόμβος αποτελεί  ένα σύνολο διαδοχικών ανοιχτών και κλειστών χώρων που συνθέτουν μια διαδρομή εισόδου προς την  ευρύτερη περιοχή του δικτύου. Αποτελεί μια προσπάθεια οργάνωσης των χώρων με σκοπό τη σταδιακή μετάβαση του επισκέπτη από την "πόλη" στο "τοπίο".

ΕΠΟΠΤΕΙΑ
Ο ορισμός της λέξης εποπτεία ενσωματώνεται στη πρόταση όπως ακριβώς και η διαδρομή, αποτελεί δηλαδή μια κίνηση μετάβασης από μια τωρινή στιγμή στο παρελθόν. Η κίνηση του επισκέπτη ξεκινάει από τη συνολική εποπτεία του τόπου, από το μοναδικό σημείο που η τοπογραφία το επιτρέπει και καταλήγει μέσα από μία σταδιακή μετάβαση σε μία διαδρομή που ακουμπάει πια τη φύση. Ο επισκέπτης βιώνει το τοπίο με όλες του τις αισθήσεις, παίρνει όλη την απαραίτητη  πληροφορία και τελικά μυείται σε αυτό αγγίζοντας την αρχαία ερμηνεία της λέξης ως το υπέρτατο στάδιο μύησης.

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.