Συζητώντας για την ετεροτοπία. Οι χωροχρονικές εμπειρίες των “τεράτων”

Φοιτητής: Μάνος Αργύρης
Επιβλέπων: Σταύρος Σταυρίδης
Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ
Ημερομηνία παρουσίασης: Ιούλιος 2012

Ο όρος "ετεροτοπία" αποδίδεται στον M.Foucault, και έγινε γνωστός κυρίως ύστερα από τη διάλεξη που έδωσε σε μία λέσχη αρχιτεκτονικών μελετών το 1967. Στην εργασία, επιδιώκεται να διερευνηθεί ο όρος, μέσα από τα ερωτήματα που προκαλεί, ακολουθώντας τις διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις που καταπιάστηκαν μ' αυτόν. Αρχικά, γίνεται μια διάκριση ανάμεσα στους όρους ετεροτοπία και ουτοπία, ενώ παρουσιάζονται οι βασικές αρχές της "ετεροτοπολογίας" που προτείνει ο M.Foucault στη διάλεξή του. Στη συνέχεια αναδεικνύεται η σχέση της με το σύμπλεγμα εξουσίας και υποκειμένου που αποτελεί την κεντρική θεματολογία στην προβληματική του M.Foucault. Τα ερωτήματα που δημιουργούνται, οδηγούν σε εναλλακτικές ερμηνείες του όρου, που σε πρώτο επίπεδο εντοπίζονται στα έργα του H.Lefebvre. Ο γεωγράφος E.Soja προτείνει να διαβάσουμε τις ετεροτοπίες του M.Foucault μέσα απ' τον H.Lefebvre, και να τις αντιμετωπίσουμε ως "Thirdspace". Στο ίδιο μονοπάτι, ο M.Cenzatti μιλάει για τις "ετεροτοπίες της διαφοράς" ως τις σύγχρονες μορφές ετεροτοπίας. Κοινός παρανομαστής είναι η αντιμετώπιση της ετεροτοπίας ως μια δυναμική χωρικο-κοινωνική κατάσταση και όχι ως συγκεκριμένους, εντοπισμένους τόπους. Στη συνέχεια, επιχειρείται η επιστροφή στον M.Foucault, μέσα από μια διαφορετική ανάγνωση του όρου, στην εισαγωγή του έργου του "Οι λέξεις και τα πράγματα" το 1966. Αυτή η προσέγγιση ακολουθείται απ' τον B.Genocchio ο οποίος διερωτάται για την υλικότητα της ετεροτοπίας, προτείνοντας να την αντιμετωπίσουμε ως μορφές λόγου που διαταράσσουν την τάξη και την ορθολογικότητα της κοινωνικής πραγματικότητας και όχι ως πραγματικούς, «υπερβατικούς» χώρους. Η αναζήτηση ολοκληρώνεται, με τις ερμηνείες του όρου απ' τον K.Hetherington και το Σ.Σταυρίδη. Απ' τη μία ο K.Hetherington εστιάζει στην πολυσημία και στην πολυπλοκότητα της ετεροτοπίας, ερμηνεύοντάς την ως "alternative social orderings" ενώ ο Σ.Σταυρίδης αναδεικνύει την ενδεχομενική της φύση, τη λειτουργία της ως πεδίο διαμόρφωσης νέων μορφών υποκειμενικότητας και ως δυνητικές αρνήσεις της τάξης, παρουσιάζοντάς την ως "κατώφλι".

Δείτε την εργασία σε pdf (41 σελ.) ΕΔΩ ή στο ακόλουθο flipbook

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.