ΠΥΡΓΟΣ ΠΕΙΡΑΙΑ 2010 .Έκθεση συμμετοχών στην Αθήνα.

Ακολουθούν:

Εισαγωγή, ιστορικό.

Εγκαίνια έκθεσης συμμετοχών στην Αθήνα

8 Βίντεο απο τα εγκαίνια. (Χαιρετισμοί,Ομιλίες,διακριθέντες, συνεντεύξεις)

Φωτογραφίες απο τα εγκαίνια gallery 1  gallery 2

«Επίλογος». Aπό τον Αλέξιο Βανδώρο

 

 

Εισαγωγή

Αρχιτέκτονες, πολ. μηχανικοί, φοιτητές, μηχανολόγοι, designers, καλλιτέχνες και πολλές άλλες ειδικότητες συμμετείχαν στον ανοιχτό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ιδεών που διοργανώθηκε από το GreekArchitects.gr και τη DuPont για την ανάδειξη της όψης του Πύργου Πειραιά.

Σκοπός των αρχιτεκτονικών διαγωνισμών μας είναι ο εντοπισμός αστικών προβλημάτων σε καίρια σημεία των Ελληνικών πόλεων και η προσπάθεια επίλυσής τους διαμέσου της Αρχιτεκτονικής, παρουσιάζοντας στους πολίτες και στην Πολιτεία την αληθινή διάσταση της Αρχιτεκτονικής στον πραγματικό χώρο.

Στο πλαίσιο αυτό εντοπίστηκε ένα Ψηλό Κτήριο στο λιμάνι του Πειραιά το οποίο είναι εδώ και 30 περίπου χρόνια αναξιοποίητο. Το κτήριο διαθέτει 22 ορόφους, έχει ύψος 84 μ. και είναι γνωστό ως «Πύργος του Πειραιά». Σε ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Μεσογείου με δυναμική ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες βρίσκεται εν υπνώσει ο μοναδικός Πύργος της περιοχής.

Το κύριο πρόβλημα δεν είναι η ολοκλήρωση ενός ακόμη μεγάλου κτιρίου η κατασκευή του οποίου παραμένει σε αναμονή εδώ και χρόνια, αλλά εκτείνεται πολύ πέρα από αυτό. Το ζήτημα ξεφεύγει από τα στενά όρια της διαλεκτικής περί της ανέγερσης ή μη ψηλών κτιρίων και ουρανοξυστών στις Ελληνικές πόλεις και ιδιαίτερα στην Αθήνα.

Ο διαγωνισμός πραγματευόταν μόνο την ανακατασκευή των εξωτερικών όψεων του κτηρίου, ώστε να αναδειχθεί μία συνεκτική και ξεκάθαρη θέση για τον τρόπο με τον οποίο συνδιαλέγεται η μορφή του Πύργου με το αστικό τοπίο του Πειραιά καθώς και τον τρόπο με τον οποίο η νέα αυτή «όψη» συμμετέχει και διαμορφώνει εν μέρει τη σχέση του Λιμανιού, ως σημαντικής εισόδου και εξόδου από την πρωτεύουσα, με το αστικό συγκρότημα της Αθήνας.

Η πρόκληση είναι ο Πύργος να καταστεί το τοπόσημο του λιμανιού του Πειραιά αλλά και να αναδειχθεί, μετά τον εκσυγχρονισμό του, ως ένα σημαντικό αρχιτεκτονικό έργο τόσο για την άμεση περιοχή όσο και για ολόκληρη την Αθήνα.

«Τα μέλη της Επιτροπής του διαγωνισμού, το GreekArchitects.gr και η DuPont επιθυμούμε να ευχαριστήσουμε θερμά όλους όσους συμμετείχαν στο διαγωνισμό μας.
Ο αριθμός των συμμετοχών ξεπέρασε κάθε αρχική μας προσδοκία δεδομένου ότι στάλθηκαν 380 προτάσεις στις οποίες συμμετείχαν συνολικά 949 μελετητές από 44 χώρες. Το γεγονός ότι πολλοί συμμετέχοντες επισκέφτηκαν τον Πύργο Πειραιά για να συλλέξουν ακόμη περισσότερα στοιχεία, αλλά και το ότι ο διαγωνισμός τέθηκε από πολυτεχνεία του κόσμου ως μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας, αποδεικνύει ότι το θέμα του Πύργου του Πειραιά εξελίχτηκε από διαγωνισμός ιδεών σε πεδίο έρευνας και προβληματισμού»

Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης, η οποία και ανέδειξε τις διακριθείσες συμμετοχές, εγκαινιάσαμε την διαδικτυακή μας έκθεση η οποία παρουσιάζει τα βραβεία, τις διακρίσεις και όλες τις προτάσεις που κατατέθηκαν στον διαγωνισμό ενώ παράλληλα εκδόσαμε και ένα έντυπο κατάλογο με κείμενα και τις 380 προτάσεις του διαγωνισμού.

 

Εγκαίνια έκθεσης συμμετοχών στην Αθήνα

Στις 24 Ιουνίου 2010, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της έκθεσης στην Αθήνα, στον πολυχώρο Αθηναΐς, στα οποία παρευρέθηκε πλήθος κόσμου αγκαλιάζοντας τις προσπάθειες του e-περιοδικού μας.

Ανάμεσα στους εκατοντάδες παρευρισκομένους, που υπολογίζονται περισσότεροι από 700, συμμετείχαν στην διαδικασία σχεδόν όλοι οι διακριθέντες από την Ελλάδα και το εξωτερικό ενώ σημαντικές προσωπικότητες της αρχιτεκτονικής μας τίμησαν με την παρουσία τους όπως ο αρχιτέκτονας Γιαννης Βικέλας, ένας εκ των αρχικών μελετητών του Πύργου Πειραιά. 

 

Η έκθεση διήρκησε από τις 24 έως και τις 27 Ιουνίου 2010 ενώ εξετάζεται το ενδεχόμενο η έκθεση να «ταξιδέψει» και σε άλλα μέρη της Ελλάδας.

Την εκδήλωση χαιρέτησαν ο Βασίλης Μιστριώτης, αρχιτέκτων, διευθυντής σύνταξης του greekarchitects.gr ενώ συντονιστής των ομιλιών ήταν ο αρχιτέκτων και αρχισυντάκτης του GRA Αλέξιος Βανδώρος. Τα βραβεία απένειμε η αρχιτέκτων Μαρία Παπαδημητρίου, ενώ κύριος ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο Μανώλης Αναστασάκης, οργανωτικός υπεύθυνος του διαγωνισμού. Στην εκδήλωση παρευρέθησαν και άλλα μέλη της οργανωτικής επιτροπής μεταξύ των οποίων η αρχιτέκτων Σάντρα Καλλιάγρα ο συνάδελφος Γιώργος Βλαχοδήμος όπου επιμελήθηκε τον σχεδιασμό του βιβλίου που εκδώσαμε και πολλοί φίλοι - συνάδελφοι που καθημερινά στηρίζουν την προσπάθεια μας.

 

 

 

Στη συνέχεια ακολούθησαν οι πολύ ενδιαφέρουσες ομιλίες των:

Αναστασάκη Μανώλη

Citerne Anne-Line

Καλογήρου Νίκου

Κοτιώνη Ζήση

Τομπάζη Αλέξανδρου

Τριποδάκη Αλέξανδρου

Στασινόπουλου Θάνου

τις οποίες και σας παρουσιάζουμε στη συνέχεια με βίντεο:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«Επίλογος». Aπό τον Αλέξιο Βανδώρο

Με την εκδήλωση στον πολυχώρο Αθηναΐς στις 24 Ιουνίου και την έκθεση  που διήρκησε από τις 24 έως τις 27 Ιουνίου ολοκληρώθηκε ο δεύτερος διεθνής αρχιτεκτονικός ιδεών του e-περιοδικού GreekArchitects.gr (GRA) σε συνεργασία με την εταιρεία DUPONT με πολύ μεγάλη επιτυχία.

Ο αριθμός των μελετών, η διασπορά των μελετητών παγκοσμίως και το υψηλό επίπεδο των προτάσεων αποδεικνύουν ότι η προσπάθεια αυτή του GRA είχε ακόμα θετικότερη ανταπόκριση σε σχέση με τον προηγούμενο διαγωνισμό, της Δ. Αεροπαγίτου.

Ο αριθμός των συμμετοχών ξεπέρασε κάθε αρχική μας προσδοκία δεδομένου ότι στάλθηκαν 380 προτάσεις στις οποίες συμμετείχαν συνολικά 949 μελετητές  από 44 χώρες. Το γεγονός ότι πολλοί συμμετέχοντες επισκέφτηκαν τον Πύργο Πειραιά για να συλλέξουν ακόμη περισσότερα στοιχεία, αλλά και το ότι ο διαγωνισμός τέθηκε από πολυτεχνεία του κόσμου ως μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας, αποδεικνύει ότι το θέμα του Πύργου του Πειραιά εξελίχτηκε από διαγωνισμός ιδεών σε πεδίο έρευνας και προβληματισμού.

Η παρουσία περισσότερων από 700 συναδέλφων, και μη, στην απογευματινή εκδήλωση και στα εγκαίνια της έκθεσης, αγκαλιάζοντας τις προσπάθειες του e-περιοδικού, αποδεικνύουν την επιτυχία της όλης προσπάθειας. Στην έκθεση παρουσιάστηκαν σε έντυπη μορφή οι 69 μελέτες που προκρίθηκαν στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού, μεταξύ των οποίων και όλες οι βραβευμένες προτάσεις, και οι υπόλοιπες σε ηλεκτρονική μορφή. Παράλληλα δόθηκε στη δημοσιότητα το βιβλίο του διαγωνισμού, μια έκδοση του GreekArchitects, το οποίο στις 200 σελίδες του περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, όλες τις προτάσεις που κατατέθηκαν και τα τελικά κείμενα όλων των μελών της κριτικής επιτροπής. Πρόκειται για μια σημαντική προσπάθεια καταγραφής του συνόλου του διαγωνισμού σε έντυπη μορφή.

O διαγωνισμός «Πύργος Πειραιά 2010 - Αλλάζοντας την (πρόσ)ΟΨΗ», που προκηρύχτηκε τον Ιανουάριο του 2010 από το GreekArchitects.gr  και τη DuPont, στόχευε στην ανάδειξη της όψης του Πύργου του Πειραιά. Η πραγματική πρόκληση, παρόλα αυτά, αφορούσε τον επαναπροσδιορισμό του πιο ψηλού κτηρίου στο λιμάνι του Πειραιά και του δεύτερου υψηλότερου στη χώρα, το οποίο παραμένει ένα από τα πιο γνωστά ανολοκλήρωτα έργα από το 1974, αλλά και την αξιοποίηση 30.000 τ.μ. σημαντικής εμπορικής αξίας  προς όφελος της τοπικής κοινωνίας. Ο διαγωνισμός αποτέλεσε την αφορμή για μια δημόσια συζήτηση που έχει ήδη ξεκινήσει σχετικά με τον Πύργο του Πειραιά, ο οποίος είναι γνωστός με το προσωνύμιο «κοιμώμενος  γίγαντας», και ενδεχομένως για ένα από τα ζητήματα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας, αυτό της απαγόρευσης της κατασκευής οποιουδήποτε κτιρίου ψηλότερου των 27 μέτρων σε όλη την ελληνική επικράτεια.

Οι αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί ιδεών του GRA προκύπτουν ύστερα από τον εντοπισμό αστικών προβλημάτων σε καίρια σημεία των Ελληνικών πόλεων και την προσπάθεια επίλυσης τους διαμέσου της Αρχιτεκτονικής, δείχνοντας παράλληλα στους πολίτες και υπενθυμίζοντας στην Πολιτεία ότι η Αρχιτεκτονική είναι το μέσο για να λυθούν τα προβλήματα του αστικού περιβάλλοντος.

Οι διαγωνισμοί ιδεών έρχονται να καλύψουν ένα κενό που έχει δημιουργήσει η πλήρης απαξίωση των αρχιτεκτονικών διαγωνισμών στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, όπου έχουν σχεδόν εκλείψει κυρίως από τους Δημόσιους φορείς που χρησιμοποιούν τον απαξιωτικό Ν3316/05 που αποτελεί το δούρειο ίππο για την έμμεση ανάθεση των μελετών στα μεγάλα και πολυπρόσωπα εγχώρια αρχιτεκτονικά γραφεία.

Το πρώτο βραβείο του προηγούμενου διαγωνισμού παραδόθηκε αφιλοκερδώς και ανιδιοτελώς στο ΥΠ.ΠΟ. ώστε να αξιοποιηθεί αλλά δυστυχώς αγνοήθηκε. Σε αυτό το διαγωνισμό έγινε η προσπάθεια και συμμετείχε ο ιδιοκτήτης του Πύργου, ο Δήμος Πειραιά ως υποστηρικτής. Υπήρχε επομένως μια μεγαλύτερη προοπτική το αποτέλεσμα του διαγωνισμού να προχωρήσει σε μελέτη εφαρμογής με πιθανότητα υλοποίησης. Χρησιμοποίησα αόριστο χρόνο διότι στην πρώτη συνέντευξη τύπου όπου ανακοινώθηκε ο διαγωνισμός, ο εκπρόσωπος του Δ. Πειραιά διατυμπάνιζε την πιθανότητα αυτή και τη βούληση του Δήμου να εκμεταλλευτεί επιτέλους την τεράστια αυτή περιουσία του ή έστω να ολοκληρώσει εξωτερικά το κτίριο ώστε η είσοδος στο μεγαλύτερο λιμάνι της Ελλάδας να μη συνοδεύεται από την όψη ενός ογδοντάμετρου ερειπίου. Στη συνέχεια όμως αθέτησε τις ελάχιστες υποχρεώσεις του ως υποστηρικτής, της έκδοσης του βιβλίου ή της φιλοξενίας της έκθεσης στον Πειραιά και μόλις έφυγαν οι κάμερες εξαφανίστηκε, αποδεικνύοντας για μια ακόμα φορά την παθογένεια της τοπικής αυτοδιοίκησης και της απαξίωσης της δημόσιας περιουσίας της.

Ολοκληρώνοντας το δεύτερο ηλεκτρονικό διαγωνισμό κρίνεται σκόπιμο να γίνει μια σύντομη, και όχι ακόμα ώριμη, αποτίμηση αυτού του νέου είδους αρχιτεκτονικών διαγωνισμών που εισήγαγε το GRA. Η ουσιαστική καινοτομία έγκειται στη διαδικασία αξιολόγησης των προτάσεων από την κριτική επιτροπή. Όλη η διαδικασία γίνεται διαδικτυακά, με τον κάθε κριτή να ψηφίζει μόνος του από τον υπολογιστή του και τα αποτελέσματα της κάθε φάσης να προκύπτουν από τη συνιστάμενη των ανεξάρτητων ψήφων των μελών. Και στους δύο διαγωνισμούς επιλέχθηκε η κριτική επιτροπή να απαρτίζεται από μεγάλο αριθμό μελών (15 και 11) με αρχιτέκτονες (κυρίως) καταξιωμένους είτε επαγγελματικά είτε πανεπιστημιακά, Έλληνες αλλά και διεθνείς. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίστηκε η ύπαρξη μιας πανσπερμίας απόψεων και κρίσεων που δύναται να προσφέρει όσο το δυνατόν πιο διαφορετικές κρίσεις καλύπτοντας έτσι όλες τις πτυχές των ζητουμένων από την οργανωτική επιτροπή.

Εγγενές πρόβλημα των αρχιτεκτονικών διαγωνισμών είναι η αντικειμενικότητα τους σε επίπεδο αποτελεσμάτων, αποκαλύπτοντας την πολυπλοκότητα της αρχιτεκτονικής δημιουργίας και της αισθητικής αξιολόγησης της. Η χρήση του μοντέλου της ανεξάρτητης κρίσης χωρίς τη φυσική συνάντηση των κριτών και της συζήτησης μεταξύ τους, που όμως σε καμία περίπτωση δεν απαγορεύεται να γίνει σε προσωπικό επίπεδο και μάλιστα στο διαγωνισμό του Πύργου Πειραιά δημιουργήθηκε από την οργανωτική επιτροπή ειδικό κλειδωμένο blog για την ανταλλαγή απόψεων το οποίο όμως δε χρησιμοποιήθηκε, χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως reality show ή στατιστική αξιολόγηση.

Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι πολλά από τα κτίρια τα οποία θαυμάζουμε σήμερα παγκοσμίως προέκυψαν από διεθνείς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς στους οποίους μέλη της κριτικής επιτροπής ήσαν αρχιτέκτονες με ισχυρές προσωπικότητες, οι οποίοι τόλμησαν να προωθήσουν ιδέες πρωτοποριακές και ιδιαίτερα τολμηρές και ενδεχομένως ανεφάρμοστες για την εποχή τους. Ο συγκεκριμένος διαγωνισμός του GreekArchitects αναδεικνύει τέτοιες πρωτότυπες αρχιτεκτονικές ιδέες, οι οποίες εκ πρώτης όψεως μπορούν να κατηγορηθούν ως μη εφαρμόσιμες αλλά μπορεί παράλληλα να αποτελούν το μεσοπρόθεσμο μέλλον της αρχιτεκτονικής δημιουργίας.

Θεωρώ ότι η συνολική διαδικασία κρίσης που εισήγαγε το GRA θα αξιολογηθεί μελλοντικά και μπορεί να ενδεχομένως χρησιμοποιηθεί με αξιοπιστία σε όλους τους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς ιδεών. Αντίστοιχα σε διαγωνισμούς που αφορούν κτίρια ή μελέτες προς υλοποίηση που προϋποθέτουν πιο σύνθετα κριτήρια αξιολόγησης μπορεί να μην έχει τέτοια επιτυχία ή να χρειαστεί τουλάχιστον μια κοινή συνεδρίαση κατά την τελική φάση κρίσης. Ελπίζω ο επόμενος ο διαγωνισμός του GRA να αφορά μια τέτοια μελέτη ώστε να μπορέσουμε να εξάγουμε τα ανάλογα συμπεράσματα..

----------------------

Ως αρχισυντάκτης και μέλος της οργανωτικής επιτροπής θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες του GreekArchitects:

- στα μέλη της κριτικής επιτροπής για την άψογη συνεργασία τους στο πολύπλοκο αυτό εγχείρημα

- στο Πολυτεχνείο Κρήτης και το Διεθνή Οργανισμό για τα Ψηλά Κτίρια CTBUH για τη στήριξη τους

- στους χορηγούς του διαγωνισμού για τη συμβολή τους και τη χρόνια στήριξη στο περιοδικό που μας βοηθούν να παραμένουμε ένας ανεξάρτητος και έντιμος ιδιωτικός φορέας με μοναδικό σκοπό της προώθηση της αρχιτεκτονικής, του ανοίγματος στο ευρύ κοινό και της αισθητικής παίδευσης των πολιτών, χωρίς δεσμεύσεις και χρηματοδοτήσεις από πολιτειακούς φορείς.

- στην εταιρεία DUPONT, χωρίς την πρωτοβουλία και συμβολή της οποίας δε θα είχε πραγματοποιηθεί ενδεχομένως αυτός ο διαγωνισμός, η οποία σε μια δύσκολη οικονομικά περίοδο επένδυσε στην Αρχιτεκτονική και στην Ελλάδα που βάλλεται διεθνώς.

- στα υπόλοιπα μέλη της οργανωτικής επιτροπής, το Μανώλη Αναστασάκη, τη Σάντρα Καλλιάγρα, το Σίμο Γερασιμίδη και ιδιαίτερα τη Μαρία Παπαδημητρίου για την καθημερινή προσπάθεια που κατέβαλλαν για το δύσκολο αυτό εγχείρημα,

- στη Σάντρα Καλλιάγρα, τη Μαρία Παπαδημητρίου και το Μανώλη Οικονόμου για το στήσιμο της έκθεσης  

- στο Γιώργο Βλαχοδήμο για τη γραφιστική επιμέλεια του βιβλίου, το οποίο αποτελεί μια επίπονη και σημαντική προσπάθεια για την έντυπη καταγραφή του συνόλου του διαγωνισμού και το οποίο διατίθεται προς πώληση

και φυσικά το φίλο και διευθυντή του GRA Βασίλη Μιστριώτη, ο οποίος αποδεικνύει για μια ακόμα φορά ότι το GreekArchitects δεν είναι μια ακόμα επιχειρηματική πράξη αλλά μια δημοκρατική και έντιμη παρέμβαση στην Αρχιτεκτονική.

 

Αλέξιος Βανδώρος,

Αρχισυντάκτης GreekArchitects.gr

 

Δείτε τα βραβεία και τις διακρίσεις ΕΔΩ

Δείτε τις 69 προτάσεις που πέρασαν στην Β΄Φάση ΕΔΩ (flip .doc)

Δείτε και τις 380 συμμετοχές του διαγωνισμού ΕΔΩ (flip .doc)

Έκδοση βιβλίου με όλες τις αρχιτεκτονικές προτάσεις του διαγωνισμού ΕΔΩ

Λοιπές πλήροφορίες στο web site του διαγωνισμού (προκήρυξη-downloads,κα.) ΕΔΩ

Τα εγκαίνια - Ομιλίες της έκθεσης στην Αθήνα. ΕΔΩ

Workshop  ΕΔΩ

Συνέντευξη Τύπου 25/02/2010  ΕΔΩ

Υποστηρίξτε τις δράσεις μας. Λεπτομέρειες δείτε ΕΔΩ

Υποστηρικτές:

            

 

Μέγας Χορηγός:

Χρυσοί Χορηγοί:

 

Ασημένιοι Χορηγοί:

 

Χορηγοί:

   

 

Χορηγοί Επικοινωνίας:

        

 

Χορηγοί έκθεσης: