Ανακαίνιση του ιστορικού Grand Palais στο Παρίσι από τους LAN

Μετά από διαγωνισμό που κράτησε 9 μήνες, το γαλλικό γραφείο LAN επελέγη για την αποκατάσταση και επέκταση του ιστορικού Grand Palais στο Παρίσι.

Το κτήριο κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια της Παγκόσμιας Έκθεσης του 1900 ως μουσείο όπου θα φιλοξενούσε και θα αναδείκνυε τη Γαλλική τέχνη. Χαρακτηριστικό δείγμα της αρχιτεκτονικής της Beaux - Arts, με αυστηρή κάτοψη και μεγάλα υαλοστάσια, υπέστη αρκετές αλλαγές χρήσεις που όμως δεν κατάφεραν να αλλοιώσουν τα χαρακτηριστικά του.

Η νικήτρια πρόταση του γραφείου LAN, υπογραμμίζει την ανθεκτικότητα και την ευελιξία του μουσείου, προσπαθώντας παράλληλα να αναδείξει το πλήρες δυναμικό του με στόχο να αποκαταστήσει την αρχική συνοχή και αίσθηση διαφάνειας του κτηρίου.

Η κυριότερη επέμβαση έχει σαν κίνητρο τη δημιουργία ενός νέου κεντροβαρικού μηχανισμού κίνησης. Για το λόγο αυτό, η πρόσβαση από την πλατεία Jean Perrin αναδιαμορφώνεται με ράμπες οι οποίες ακολουθώντας τις υπάρχουσες χαράξεις, οδηγούν ήπια τον επισκέπτη στο νέο επίπεδο εισόδου. Αντίστοιχα από την πλευρά του Ρήνου διαμορφώνεται είσοδος για ειδικό κοινό και ανεξάρτητη είσοδος για το εστιατόριο.

Με την κίνηση αυτή δίνεται έμφαση στον άξονα ανατολής - δύσης που ήταν και ο αρχικός στόχος της σύνθεσης του κτηρίου, και δημιουργείται ένας συνεκτικός πολυεπίπεδος χώρος στο κεντρικό κτήριο όπου συγκεντρώνονται οι επισκέπτες κατά την είσοδο τους και στη συνέχεια διοχετεύονται προς όλους τους χώρους του μουσείου. Ο χώρος αυτός θα αποτελεί στο εξής σημείο αναφοράς και προσανατολισμού για τους επισκέπτες επαναπροσδιορίζοντας την σχέση του κτηρίου με το αστικό περιβάλλον.

Η αναδιάρθρωση των χώρων που στεγάζουν τις National Galleries, έχει σχεδιαστεί με γνώμονα τη σχέση μεταξύ εκθέματος και τρόπου παρουσίασης του. Με την πρόταση τους, το γραφείο LAN επιδιώκει να δώσει ευελιξία αλλά και να καταστήσει τους εκθεσιακούς χώρους εν δυνάμει πρωταγωνιστές, μέσα από την ποικιλία διάταξης όγκων, φωτισμού και υλικών. Το Palais de la Découverte θα μπορεί να φιλοξενεί πλέον εκθέσεις σύγχρονης τέχνης και παραστάσεις, ενώ θα περιλαμβάνει και χώρο για εποχικές εκθέσεις.

Η ανάγκη για εκσυγχρονισμό του μουσείου οδήγησε στην δημιουργία ενός υπόγειου χώρου που θα στεγάζει εγκαταστάσεις, στάθμευση και χώρους φορτοεκφόρτωσης. Η επιλογή αυτή στοχεύει καταρχάς στην αναβάθμιση της υπάρχουσας δυνατότητας φιλοξενίας της αίθουσας Grande Nave από 5200 άτομα σε 11000, αυξάνοντας τη συνολική χωρητικότητα του κτηρίου, αλλά και στην διευκόλυνση περαιτέρω αναβαθμίσεων στο μέλλον.

Για πρώτη φορά, το ίδιο το κτήριο του Grand Palais, το οποίο εκτός από μουσείο είναι και μνημείο αρχιτεκτονικής, θα αποτελεί μέρος της έκθεσης. Όπως χαρακτηριστικά δηλώνουν οι αρχιτέκτονες "Στα σύγχρονα μάτια μας, το Grand Palais είναι μία ιδέα αλλά ταυτόχρονα και ένα σύμβολο νεωτερικότητας. Όσον αφορά την αρχιτεκτονική του, τη χρήση και την ιστορία του, πρόκειται για ένα υβριδικό κτήριο. Δεν είναι μόνο μουσείο, αλλά και μνημείο. Η αρχιτεκτονική του έχει ταυτότητα, η οποία επικεντρώνεται γύρω από την έννοια της 'πολιτιστικής μηχανής', είναι το χωρικό μέσο για τη φιλοξενία μιας τεράστιας ποικιλίας  εκδηλώσεων και κοινού που εξυψώνει εκθετικά την 'καθολική' και 'δημοκρατική' αποστολή του χώρου."

Καθώς οι επισκέπτες θα εισέρχονται στη διώροφη ζώνη κινήσεων του μεσαίου κτίσματος, επιλεγμένες καδραρισμένες λεπτομέρειες και θεάσεις του κτηρίου θα αποκαλύπτονται σταδιακά, συνδέοντας το εσωτερικό του κτηρίου με την πόλη και τον περιβάλλοντα χώρο. Η πορεία των επισκεπτών θα συνεχίζεται μέχρι και την οροφή, παρέχοντας εκτός από τη δυνατότητα εξερεύνησης της, νέες απόψεις της πόλης του φωτός.

Οι LAN στηρίχτηκαν σε πέντε σχεδιαστικές αξίες: αποτελεσματικότητα, καθαρότητα, ενίσχυση  της πολιτιστικής κληρονομιάς, ελάχιστες παθητικές επεμβάσεις και παραμονή στην υπηρεσία των επισκεπτών/χρηστών.

Επιμέλεια : Μαρίνα Ντούπη